Hercules en de Nemeïsche leeuw

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Specificaties

Titel	Hercules en de Nemeïsche leeuw
Materiaal en techniek	Zwart krijt, penseel in bruine inkt, bruin gewassen, wit gehoogd, op oker geprepareerd papier
Objectsoort	Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie	Dit object is in het depot

Afmetingen	Hoogte 211 mm Breedte 150 mm
Makers	Tekenaar: Cosmè Tura
Inventarisnummer	I 180 (PK)
Credits	Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen (voormalige collectie Koenigs), 1940
Collectie	Tekeningen & Prenten
Verwervingsdatum	1940
Vervaardigingsdatum	in circa 1482-1484
Inscripties	'Gosmé' (r.b., pen in bruine inkt)
Verzamelaar	Franz Koenigs
Merkteken	Marquis de Valori (L.2500), E. Wauters (L.911), F.W. Koenigs (L.1023a)
Herkomst	Marquis Charles de Valori (1820-1883, L.2500), Parijs; zijn veiling, Parijs (Delteil) 13-14.02.1908, lot 352 (toegeschreven aan Filippo Lippi); Emile Wauters (1846-1933, L.911), Parijs; zijn veiling, Amsterdam (Muller) 15-16.06.1926, lot 196, ill. (Cosmè Tura, Fl 4.500 aan Cassirer voor Koenigs); Kunsthandel Paul Cassirer & Co., Amsterdam; Franz W. Koenigs (1881-1941, L.1023a), Haarlem, verworven in 1926 (Cosmè Tura); D.G. van Beuningen (1877-1955), Rotterdam, verworven met de Collectie Koenigs in 1940 en geschonken aan de Stichting Museum Boijmans Van Beuningen
Tentoonstellingen	Haarlem 1926, nr. 37; Amsterdam 1929, nr. 304; London 1930, 608; Ferrara 1933, nr. 229; Amsterdam 1934, nr. 690; Parijs 1935, nr. 722; Rotterdam 1938, nr. 58; Parijs 1952, nr. 4; Rotterdam 1952, nr. 84; Rotterdam 1957, nr. 34; Parijs/Rotterdam/Haarlem 1962, nr. 21, pl. 20; Milan 1991, nr. 35; Boston 2002, nr. 2; Ferrara 2007, nr. 78; Rotterdam 2009 (coll 2 kw 2); Parijs 2014, nr. 1
Interne tentoonstellingen	Tekeningen uit eigen bezit, 1400-1800 (1952) Italiaanse tekeningen in Nederlands bezit (1962) De Collectie Twee - wissel II, Prenten & Tekeningen (2009)
Onderzoek	Toon onderzoek Italiaanse tekeningen 1400-1600
Literatuur	Lees 1913, pp. 5-6, fig. 7 (Tura); Haarlem 1926, nr. 37; Parker 1927, pl. 22; Venturi 1928b, pp. 254-255; Londen 1930, nr. 608 / Londen 1930a, nr. 146, pl. 126 A / Londen 1930b, nr. 748 (Tura); Härtzsch 1931, p. 1; Londen 1931, p. 238; Popham 1931, 146, pl. 126 A; Popham in: Londen 1931, p. 41; Ferrara 1933, nr. 228; Amsterdam 1934, nr. 690; Longhi 1934, p. 121; Venturi 1934, p. 495; Parijs 1935, nr. 722; Rotterdam 1938, nr. 58; Gombosi in Thieme-Becker, xxxiii (1939) p. 482; Ortolani 1941, pp. 73-74, pl. 46; Popham/Wilde 1949, p. 247, onder nr. 423; Degenhart 1950b, p. 31, fig. 37; Neppi 1953, pp. 93, 137; Haverkamp Begemann 1952, nr. 84; Parijs 1952, nr. 4; Grassi 1956, p. 94, fig. 68; Salmi 1957, p. 55, pl. 49; Rotterdam 1957, nr. 34, ill.; Ruhmer 1958, pp. 42 en 178; Parijs/Rotterdam/Haarlem 1962, nr. 21, pl. 20; Bacou 1962, p. 60, ill.; Bianconi 1963, p. 49, ill.; Byam Shaw 1967, p. 44; Molajoli 1974, nr. 44, ill.; Pigler 1974, vol. 2, p. 117; Milan 1991, nr. 35; Dunkerton 1994, p. 48, fig. 10; Schulze Altcappenberg 1995, p. 86; Molteni 1999, pp. 197-198, ill.; Manca 2000, nr. 36; Boston 2002, nr. 2, ill.; Londen 2002, onder nr. 2, p. 93, fig. 166; Ferrara 2007, nr. 78, ill.; Parijs 2014, nr. 1
Materiaal	Papier > Plantaardig materiaal > Organisch materiaal > Materiaal > Materiaal en techniek Pen > Schrijfbenodigdheden > Bureauaccessoires > Werk > Gebruiksvoorwerp Bruine inkt > Inkt > Kunstenaarsmateriaal > Materiaal > Materiaal en techniek
Object	Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Techniek	Wassen > Gewassen > Tekentechniek > Techniek > Materiaal en techniek Gehoogd > Schildertechniek > Techniek > Materiaal en techniek Prepareren > Geprepareerd > Vormtechniek > Algemene techniek > Techniek > Materiaal en techniek
Geografische herkomst	Italië > Zuid-Europa > Europa
Plaats van vervaardiging	Ferrara > Italië > Zuid-Europa > Europa

Zie je iets wat niet klopt of heb je aanvullende informatie over dit werk? Stuur ons een berichtje

Entry bestandscatalogus Italiaanse tekeningen 1400-1600

Auteur: Surya Stemerding

Deze tekening staat vanwege het latere opschrift ‘Gosmé’ al geruime tijd op naam van Cosmè Tura. Deze toeschrijving bleef gehandhaafd ook nadat het werk voor het eerst was gepubliceerd (Lees 1913). Toch zou het tot in de jaren 1990 duren voordat werd herkend dat de tekening is opgewerkt en dus niet volledig eigenhandig is. De overtekening, uitgevoerd in pen en penseel in bruine inkt met witte hoogsels, dateert vermoedelijk uit de zeventiende of achttiende eeuw, toen de oorspronkelijke pentekening grofweg langs de contouren uit een grotere compositie werd geknipt.^[1] Het fragment is vervolgens rondom aangevuld en daarna gedoubleerd. De annotatie dateert waarschijnlijk uit diezelfde tijd.

De tekening, die Hercules in gevecht met de Nemeïsche leeuw verbeeldt, is binnen het oeuvre van Cosmè lastig te dateren.^[2] De complexe houding van Hercules, de meesterlijk weergegeven musculatuur van zijn lichaam en diens expliciete agressiviteit werden door Manca (2000) getypeerd als karakteristiek voor de ‘gemaniëreerde narratieve tekenstijl’ van Cosmè’s latere jaren.^[3]Het is echter onduidelijk hoe diens oorspronkelijke tekenstijl door de overtekening heen nog te beoordelen is.

Algemeen wordt aangenomen dat het onderwerp van de tekening verband houdt met de oorlog tussen Ferrara en Venetië in de periode 1482-1484. Hercules zou in dat geval Ercole I d’Este van Ferrara symboliseren en de leeuw de apostel Marcus, beschermheilige van Venetië. Dit zou kunnen betekenen dat de tekening een voorstudie is voor een geschilderd of gegraveerd werk, gemaakt voor of in opdracht van de Ferrarese heerser. Het zou dan een van de eerste weergaven van dit onderwerp in de renaissance zijn, maar van latere datum dan de ingetogener versie die Andrea Mantegna (ca. 1431-1506) tussen 1465 en 1474 voor het plafond van de Camera degli Sposi in Mantua maakte. Met die schildering bezit de tekening overigens geen enkele overeenkomst.

Noten

^[1]Een fragment van de rest van de compositie, mogelijk een boomtak, is zichtbaar in de rechterbovenhoek van het originele blad, vlak boven de inscriptie ‘Gosmé’.

^[2]Bacchi suggereert een datering rond 1470, dichtbij wat hij typeert als ‘the bitter and impetuous style of the organ doors of 1469’. Zie Bacchi 1991, pp. 154-156. Dunkerton dateert de tekening eveneens rond 1470 en vergelijkt de stijl met die van de destijds recentelijk ontdekte ondertekening in De heilige Hiëronymus in Londen, die ze ook in die periode dateert. Zie Dunkerton 1994, p. 48.

^[3]Manca 2000, pp. 81-82, 154, nr. 36.

Toon onderzoek Italiaanse tekeningen 1400-1600

Toon catalogustekst Verberg catalogustekst