:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top

Onderzoek naar schilderijlijsten

Museum Boijmans Van Beuningen bezit zo’n zeshonderd schilderijen uit de lange negentiende eeuw (1780-1914). In een meerjarig onderzoeksproject beoogt het museum de nog geringe kennis over de schilderijlijsten waarin deze werken gevat zijn te vergroten.

Tijdens de herijking van de collectie kwam aan het licht dat de negentiende-eeuwse schilderijlijsten niet altijd in goede conditie verkeren. Door de toenemende vraag naar eigentijdse kunst nam in die periode de lijstenproductie toe. Als sneller en goedkoper alternatief voor uit hout gestoken decoraties werden in een mechanisch vervaardigingsproces mallen gebruikt om de ornamenten af te drukken. De gebruikte materialen maken de lijsten vaak kwetsbaar. Bovendien is in de levensloop van een schilderij niets zo veranderlijk gebleken als de lijst. Zowel kunstenaars als handelaren, verzamelaars en museumdirecteuren konden de inlijsting aanpassen of vervangen. Welke inlijsting is nog origineel? Hoe zag de afwerking er oorspronkelijk uit? Wie heeft de keuze voor de huidige inlijsting gemaakt en welke overwegingen speelden daarbij een rol? Vanuit conserveringsoogpunt is het belangrijk antwoorden te vinden op dit soort vraagstukken.

Onderzoeksbeurs Vereniging Rembrandt 
Middels het meerjarige onderzoek, waarvan de eerste fase mogelijk wordt gemaakt door een genereuze bijdrage van het Ekkart Fonds van de Vereniging Rembrandt en Milou Goverde als onderzoeker aan de slag kan, wil het museum de materiaal-technische en stilistische kennis en verhalen over schilderijlijsten ontsluiten voor zowel de kunstprofessional als de geïnteresseerde leek.

3 fases in het onderzoek

De eerste fase van het project richt zich op het kunsthistorische onderzoek. Vanwege de diverse en internationale samenstelling en herkomst van de collectie zal dit nieuwe inzichten genereren over de stilistische ontwikkelingen en de productie van schilderijlijsten in de negentiende eeuw in relatie tot de sterk opbloeiende kunsthandel en clientèle uit de gegoede burgerij, evenals de opkomende museumwereld. In de tweede fase wordt de conditie van de lijsten geïnventariseerd. Waar nodig wordt een restauratieplan opgesteld. In de derde fase zal een selectie van lijsten worden behandeld en presentabel gemaakt. Parallel daaraan zal een publieksprogramma in het nieuwe Depot Boijmans Van Beuningen worden ontwikkeld.

3 fases in het onderzoek
In 2020 werd de lijst van het schilderij Gezicht op de rede van Vlissingen van Théodore Gudin uit 1844 gerestaureerd.

Externe consulenten

Het museum heeft voor de inhoudelijke ondersteuning van het onderzoek een klankbordgroep geformeerd, met experts van het Rijksmuseum (Hubert Baija, oud lijstenrestaurator en Jenny Reynaerts, senior conservator 18e en 19e eeuwse schilderkunst) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Zij denken mee over de structuur van het onderzoek, stellen hun netwerken beschikbaar en kijken kritisch mee naar de onderzoeksvragen.  

  

Externe consulenten
Expertmeeting in Depot Boijmans Van Beuningen, 23 september 2021