Detail van De toren van Babel
De toren van Babel, Pieter Bruegel (I), circa 1568
12 June 2018
Boijmans in de Klas bij de Oscar Romeroschool
Maandag 28 mei is Museum Boijmans Van Beuningen begonnen met de lessenreeks ‘Boijmans in de Klas’ op de Oscar Romeroschool te Rotterdam. De klassen van groep 3 hebben het museum aan het begin van het project bezocht, wat “de leukste dag van mijn leven!” werd, aldus een van de leerlingen.
De week erna blikken ze samen met museumdocent Kachiri van Zwam terug op dit bezoek en de kunstwerken en begrippen die daarbij kwamen kijken, zoals ‘stilleven’, ‘standbeeld’ en ‘landschap’. Vervolgens kiezen de leerlingen zelf een kunstwerk uit de Boijmans collectie, bijvoorbeeld de Venus van Milo met laden van Salvador Dalí of De Toren van Babel van Pieter Bruegel (I), en koppelen daar woorden aan. Trots presenteren ze hun onderzoek aan elkaar en ontstaan er allerlei verhalen. Zo vertelt Yasmina dat bovenin de toren een prinses gevangen zou zitten.
De week erna, 4 juni, wordt de tweede les in de klas gegeven. Deze keer met het verhaal dat is afgebeeld op het schilderij De toren van Babel van Pieter Bruegel (I) als uitgangspunt. Groep 3a is als eerste aan de beurt. De les begint met een introductie over vreemde talen. 你好, ofwel Ni Hao, dat betekent goedendag. De Oscar Romeroschool is een heel multiculturele school, de leerlingen spreken zelf dus meestal ook meer dan één taal. Wanneer Kachiri vraagt welke talen de leerlingen allemaal spreken noemen ze Arabisch, Berbers, Frans, Mandarijn, Kaapverdisch, Creools en Engels.
Wanneer Kachiri vraagt of er iemand dan misschien ook gebarentaal kent, vliegen de vingers de lucht in. Iedereen spreekt toch immers gebarentaal? Selin zwaait naar de docent en zegt vol overtuiging “dit is zwaaien!”. Kachiri vertelt dat de Nederlandse Gebarentaal voor veel dove mensen hun eerste taal is en laat het gebaar voor “goedendag” zien. Hiervan zijn de kinderen toch wel onder de indruk. Hoeveel talen denken jullie dat er op de wereld zijn? vraagt Kachiri. “100!” “500!!’’ ‘’2000!!!’’ roepen de leerlingen door elkaar heen. Maar nee: er zijn maar liefst 7000 talen op de wereld!
Natuurlijk willen de kinderen nu wel weten waar al die talen eigenlijk vandaan komen. De museumdocent laat het schilderij De Toren van Babel op het digitale schoolbord zien. “Herkennen jullie deze nog?” De werken van de leerlingen die vorige week De toren van Babel hebben gekozen worden erbij gehaald. Twee leerlingen herkennen hun werk meteen en beginnen met het oplezen van de woorden die ze er vorige week bij vonden passen.
‘Wanneer mag je naar de hemel?’ vraagt Kachiri. “Wanneer je dood gaat”, zegt Nala. Maar nee, je mag niet altijd naar de hemel als je dood gaat. “O ja, je moet ook lief zijn geweest!” zegt Amir “Anders ga je naar lava.”
‘Precies. Maar honderden jaren geleden waren er mensen in Babel die eerder naar de hemel wilden gaan. Ze besloten dus een toren te bouwen om de hemel te bereiken. God was het hier echter niet mee eens. Wat zou jij doen als je niet wilde dat mensen verder gingen met het bouwen van een toren?’ Daan maakt een gebaar alsof hij de toren een stomp geeft van bovenaf. Maar nee, dat heeft God niet gedaan! Wat zou je nog meer kunnen doen? Uiteindelijk zegt Safiya “zorgen dat ze elkaar niet meer begrijpen.” En ja, dat is precies wat God ook heeft gedaan. Hij zorgde ervoor dat iedereen een andere taal ging spreken en elkaar niet meer kon verstaan. Als ik jou in een andere taal probeer te vertellen dat de stenen op zijn, snap je er natuurlijk ook niks meer van!
Vervolgens laat de docent een foto van het museumgebouw zien. ‘’Boijmans Van Beuningen!!’’ roepen de kinderen. Boijmans heeft ook een hoge toren, zie je? De opdracht vandaag is; bouw door goed samen te werken een zo hoog mogelijke toren met alleen A4-papier en plakband. Je kunt het papier rollen, vouwen, knippen, propjes ermee maken, alles mag!
De kinderen staan te popelen om aan de slag te gaan. Ze worden in groepjes van twee opgedeeld, die ze zelf mogen kiezen. Wanneer de papieren en het plakband uitgedeeld zijn, heeft nagenoeg iedereen al een strategie bedacht en gaat gretig aan de slag. Het is erg leuk om te zien hoe competitief de leerlingen zijn, ze willen koste wat het kost winnen. Uiteindelijk, na ongeveer twintig minuten bouwen, is er toch een duidelijke winnaar. Twee jongens die hun hoge toren verstevigd hebben met rollen aan de zijkanten. Deze mag straks op de kast staan.
Wanneer de les afgesloten en opgeruimd is, krijgt Kachiri van iedereen een high five en wordt er een dankjewel liedje gezongen. Tot volgende week!
Rebekka Theenaart, stagiaire onderwijs
De namen van leerlingen zijn in dit artikel veranderd in verband met privacy.
Boijmans in de Klas wordt mede mogelijk gemaakt dankzij Stichting Saphir en enkele anonieme particuliere schenkers.
Meedoen aan Boijmans in de Klas?
Wilt u ook dat een Boijmans-museumdocent bij u in de klas komt voor een of meerdere inspirerende kunstlessen? Het museum heeft mogelijkheden voor alle niveaus in het primair onderwijs. De lessen bieden allerlei aansluiting bij reguliere lesstof van de verschillende niveaus, zoals taal en rekenen, en vormen tegelijkertijd een onvergetelijke kennismaking met de wereld van kunst en cultuur. Bezoek voor meer informatie de website, of bekijk onze informatieflyer.