Sensory Spaces 14: Latifa Echakhch

“Het werk van Latifa Echakhch verenigt schijnbare tegenstellingen: het is zowel conceptueel als romantisch, politiek én poëtisch.”

Curator Nina Folkersma

Echakhch maakt werken, vaak in de vorm van installaties of composities met bestaande voorwerpen, die een sterk emotionele, melancholische, soms zelfs gewelddadige zeggingskracht hebben. Tegelijkertijd wordt haar werk gekenmerkt door een minimalistische beeldtaal, met sterk uitgepuurde vormen en eenvoudige materialen. Echakhch is een meester is het weglaten van het overbodige en het in evenwicht houden van vorm en inhoud. Bezoekers van haar werk zijn vaak getuige van de overblijfselen van een actie: gekleurde glasscherven van kapotgesmeten theekopjes (Erratum, 2009), weggekrabde resten van een muurschildering (Cross Fade, 2017) of gebedsmatjes waarvan de binnenkanten zijn weggesneden zodat alleen de randen met franjes overblijven, als lege kaders (Frame, 2008). Bezoekers zien enkel de achtergebleven sporen, die een beroep doen op hun verbeeldingskracht.

De notie van afwezigheid speelt een belangrijke rol in Echakhch’s oeuvre. Dat wat afwezig of ongrijpbaar is - een geboorteland, een nationale identiteit - kan een grote en blijvende impact hebben. Toch zou het te gemakkelijk zijn om het werk van Echakhch te reduceren tot een melancholische reflectie op verloren gewaande culturele wortels. Begrippen als ‘identiteit’, ‘oorsprong’ en ‘thuishoren’ spelen wel een rol in haar werk, maar worden eerder gedeconstrueerd dan bekrachtigd. Ze maakt gebruik van objecten, motieven en materialen die zogenaamd ‘Arabisch’ of ‘oriëntaals’ zijn, en dus bedoeld om haar cultureel te definiëren, maar ze holt deze vervolgens uit of gooit ze kapot - zoals de Marokkaanse theekopjes die voor haar net zo exotisch zijn als voor ieder ander.

Een ander voorbeeld is het werk Stoning (2010), een verzameling losse stenen die door de kunstenaar met geweld tegen de muren van een galerie zijn gegooid. Het werk roept onverbiddelijk het beeld op van een steniging en is een stille aanklacht tegen deze methode van doodstraf die een lange geschiedenis heeft in de christelijke iconografie en in sommige islamitische landen nog altijd wordt toegepast. Tegelijkertijd bevat het werk echo’s uit de kunstgeschiedenis, bijvoorbeeld van de minimalistische sculpturen van Richard Long en de performance Stoning the Refrigerator (1996) van Jimmie Durham. Echakhch voelt een sterke behoefte om vooropgezette ideeën over identiteit, nationaliteit en culturele traditie onderuit te halen. Al gaat dit soms gepaard met een agressieve kracht, de politieke inhoud van haar werk is nooit frontaal of eendimensionaal, maar eerder subtiel en poëtisch.

Essay Sensory Spaces 14 - Latifa Echakhch

Bij elke editie van Sensory Spaces verschijnt een tweetalig essay over de tentoonstelling, geschreven door de conservator: