“Het werk van Latifa Echakhch verenigt schijnbare tegenstellingen: het is zowel conceptueel als romantisch, politiek én poëtisch.”
Curator Nina Folkersma

Sensory Spaces 14: Latifa Echakhch
Sensory Spaces is de titel van een reeks solotentoonstellingen in de Willem van der Vorm Galerij, de gratis toegankelijke tentoonstellingsruimte in het entreegebied van het museum. Voor iedere editie wordt één kunstenaar gevraagd om de eigenschappen van de ruimte op een verrassende manier naar zijn hand te zetten.
Voor de veertiende editie van Sensory Spaces in Museum Boijmans Van Beuningen presenteerde Latifa Echakhch een nieuwe installatie. Het is de eerste keer dat deze internationaal gerenommeerde kunstenaar - winnaar van de Prix Marcel Duchamp 2013 en de Zürich Art Prize 2015 - een solotentoonstelling had in Nederland. Speciaal voor de ruimte van Sensory Spaces creëert Echakhch een dramatische scène met in zwarte inkt gedrenkte kledingstukken. Op de vloer zijn de sporen zichtbaar die de kledingstukken hebben achtergelaten terwijl ze over de grond werden gesleept. Wandelend door de ruimte zal de bezoeker ontdekken dat de sporen betekenisvolle patronen vormen.
Latifa Echakhch beschrijft zichzelf als een romanticus in hart en nieren. Ze is geboren in Marokko en groeide op in Frankrijk, in Aix-les Bains aan de oevers van Lac du Bourget, een romantisch landschap bij uitstek. Tegenwoordig woont en werkt ze in Martigny in het al even lieflijke landschap van de Zwitserse Alpen. De inspiratie voor haar werk haalt ze zowel uit herinneringen aan haar eigen kindertijd als uit politieke gebeurtenissen, literatuur en poëzie. Ook de kunstgeschiedenis, in het bijzonder de kunst uit de jaren ´60 en ’70, vormt een referentie voor haar esthetische vocabulaire.
Echakhch maakt werken, vaak in de vorm van installaties of composities met bestaande voorwerpen, die een sterk emotionele, melancholische, soms zelfs gewelddadige zeggingskracht hebben. Tegelijkertijd wordt haar werk gekenmerkt door een minimalistische beeldtaal, met sterk uitgepuurde vormen en eenvoudige materialen. Echakhch is een meester is het weglaten van het overbodige en het in evenwicht houden van vorm en inhoud. Bezoekers van haar werk zijn vaak getuige van de overblijfselen van een actie: gekleurde glasscherven van kapotgesmeten theekopjes (Erratum, 2009), weggekrabde resten van een muurschildering (Cross Fade, 2017) of gebedsmatjes waarvan de binnenkanten zijn weggesneden zodat alleen de randen met franjes overblijven, als lege kaders (Frame, 2008). Bezoekers zien enkel de achtergebleven sporen, die een beroep doen op hun verbeeldingskracht.

De notie van afwezigheid speelt een belangrijke rol in Echakhch’s oeuvre. Dat wat afwezig of ongrijpbaar is - een geboorteland, een nationale identiteit - kan een grote en blijvende impact hebben. Toch zou het te gemakkelijk zijn om het werk van Echakhch te reduceren tot een melancholische reflectie op verloren gewaande culturele wortels. Begrippen als ‘identiteit’, ‘oorsprong’ en ‘thuishoren’ spelen wel een rol in haar werk, maar worden eerder gedeconstrueerd dan bekrachtigd. Ze maakt gebruik van objecten, motieven en materialen die zogenaamd ‘Arabisch’ of ‘oriëntaals’ zijn, en dus bedoeld om haar cultureel te definiëren, maar ze holt deze vervolgens uit of gooit ze kapot - zoals de Marokkaanse theekopjes die voor haar net zo exotisch zijn als voor ieder ander.
Een ander voorbeeld is het werk Stoning (2010), een verzameling losse stenen die door de kunstenaar met geweld tegen de muren van een galerie zijn gegooid. Het werk roept onverbiddelijk het beeld op van een steniging en is een stille aanklacht tegen deze methode van doodstraf die een lange geschiedenis heeft in de christelijke iconografie en in sommige islamitische landen nog altijd wordt toegepast. Tegelijkertijd bevat het werk echo’s uit de kunstgeschiedenis, bijvoorbeeld van de minimalistische sculpturen van Richard Long en de performance Stoning the Refrigerator (1996) van Jimmie Durham. Echakhch voelt een sterke behoefte om vooropgezette ideeën over identiteit, nationaliteit en culturele traditie onderuit te halen. Al gaat dit soms gepaard met een agressieve kracht, de politieke inhoud van haar werk is nooit frontaal of eendimensionaal, maar eerder subtiel en poëtisch.
Biografie Latifa Echakhch
Latifa Echakhch (geboren 1974 in El Khnansa, Morocco) woont in Martigny, Zwitserland. Solotentoonstellingen vonden plaats in onder meer Kunstmuseum Linz, Oostenrijk (2015); Museum Haus Konstruktiv, Zürich (2015); Centre Pompidou, Parijs (2014); MAC, Musée d’art contemporain in Lyon (2013); Hammer Museum, Los Angeles (2013); Portikus, Frankfurt am Main (2012); Kunsthaus, Zürich (2012); MACBA, Barcelona (2010); Kunsthalle Fridericianum, Kassel (2009) en Tate Modern, London (2008). Haar werk was onderdeel van groepstentoonstellingen bij het Institute of Contemporary Arts Singapore (2016); Museo Riso, Palermo (2015); Power Station of Art, Shanghai, China (2014); Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris (2013); MoMA PS1, New York (2013);
Kunsthalle Basel (2010), Baibakov Art Projects, Moskou (2010); Jerusalem Foundation (2008) en National Gallery of Art, Tirana (2005). Ze participeerde in de 15de Istanbul Biennale (2017), Sharjah Biennial 11 (2013); de 18de Biennale van Sydney (2012); de 54ste Venetië Biennale (2011); de 10de Biennale de Lyon (2009) en Manifesta 7 in Bolzano, Italy (2008).
Latifa Echakhch ontving de Zürich Art Prize in 2015 en de Prix Marcel Duchamp in 2013. Ze wordt gerepresenteerd door kamel mennour (Parijs), Galerie Eva Presenhuber (Zürich) en Dvir Gallery (Tel Aviv).
Gastcurator: Nina Folkersma
Essay Sensory Spaces 14 - Latifa Echakhch
Bij elke editie van Sensory Spaces verschijnt een tweetalig essay over de tentoonstelling, geschreven door de conservator:
- Essay Sensory Spaces 14 Download PDF
Serie Sensory Spaces
Sensory Spaces is de titel van een reeks solotentoonstellingen in de Willem van der Vorm Galerij, de gratis toegankelijke tentoonstellingsruimte in het entreegebied van het museum. Voor iedere editie wordt één kunstenaar gevraagd om de eigenschappen van de ruimte op een verrassende manier naar zijn hand te zetten. Bekijk hieronder voorgaande edities van Sensory Spaces.

Sensory Spaces 1 - Oscar Tuazon
Oscar Tuazon verzorgde de eerste editie van de nieuwe serie Sensory Spaces in de Willem van der Vorm galerij in Museum Boijmans Van Beuningen. In deze open ruimte plaatste Tuazon een aantal robuuste sculpturale bouwwerken. De kunstenaar ging...
Lees meer
Sensory Spaces 2 - Sabine Hornig
Sabine Hornig (Duitsland, woont in Berlijn) staat bekend om haar foto's, sculpturen en installaties die de beleving van ruimte en tijd doen kantelen of op scherp zetten. Haar werk ziet er op het eerste gezicht vaak bedrieglijk eenvoudig uit, maar wie langer kijkt ontdekt dat...
Lees meer
Sensory Spaces 3 - Elad Lassry
Elad Lassry is te omschrijven als een kunstenaar die zich richt op de werking van het fotografische beeld, zowel in het tweedimensionale vlak als in de driedimensionale ruimte. Hij onderzoekt de relatie tussen de beelden die hij maakt...
Lees meer
Sensory Spaces 4 - Liu Wei
Het uitgangspunt in Liu’s werk is het snel moderniserende, verstedelijkte China. Hij gebruikt niet alleen letterlijk de materialen waaruit een stad wordt opgebouwd, maar neemt ook...
Lees meer
Sensory Spaces 5 - Siobhán Hapaska
Voor de vijfde editie maakt Siobhán Hapaska (Belfast, 1963) een installatie. Hapaska spreekt met haar installaties alle zintuigen aan, assembleert met organische en anorganische materialen en werkt op het randje van zowel abstract als figuratief. Ze is geïnteresseerd in...
Lees meer
Sensory Spaces 6 - Sara VanDerBeek
Voor de zesde editie maakt de Amerikaanse kunstenaar Sara VanDerBeek (Baltimore 1976) een installatie gebaseerd op wandelingen door de stad Rotterdam. Tijdens deze wandelingen fotografeerde VanDerBeek voor haar belangrijke elementen waarvan zij...
Lees meer
Sensory Spaces 7 - Aleksandra Domanović
Voor de zevende editie maakte Aleksandra Domanović (Novi Sad, Joegoslavië 1981) een installatie waarbij reproductie en representatie, maar ook mens en machine een rol spelen. In de Willem van der Vorm Galerij hangen beelden van onder andere skeletten met printers die gedrukt zijn op...
Lees meer
Sensory Spaces 8 - Mike Nelson
Nelson presenteerde het werk ‘Amnesiac Shrine’: een installatie bestaande uit een aantal achtereenvolgende kunstwerken dat samen een omvangrijke categorie vormt binnen zijn oeuvre. De kunstwerken die in de Amnesiac Shrine te zien waren zijn werken als...
Lees meer
Sensory Spaces 9 - Beni Bischof
Beni Bischof is de ultieme mix and matcher; in zijn werk voegt hij bestaande beelden, teksten en situaties samen en zet deze naar zijn hand. In zijn werk stelt Bischof de banaliteit van het dagelijkse leven centraal. Zijn...
Lees meer
Sensory Spaces 10 - Olaf Nicolai
Voor de tiende editie van de Sensory Spaces-reeks presenteerde Nicolai een site-specific aanpassing van de werken ‘Probestück 1, 2 en 3’. Voortbouwend op de stelling van Griekse componist Iannis Xenakis (1922-2001) dat architectuur 'bevroren muziek' is, onderzocht hij...
Lees meer
Sensory Spaces 11 - Raphael Hefti
Hefti’s werk is experimenteel, hij doorbreekt chemische en technische processen met industrieel materiaal tot het maximum om zo nieuwe dingen te ontdekken. Zijn werk gaat dwars door alles heen...
Lees meer
Sensory Spaces 12 - Abraham Cruzvillegas
Cruzvillegas creëert sculpturen volgens het principe van ‘Autoconstrucción’; zelfbouw met gevonden materialen. Zijn oeuvre is een expressie van de menselijke realiteit...
Lees meer
Sensory Spaces 13 - Anne Hardy
Voor de dertiende editie van de Sensory Spaces reeks, presenteert de Britse kunstenaar Anne Hardy een site-specifiek FIELD werk. Anne Hardy maakt grootschalige installaties waarin objecten, licht, kleur en geluid samenkomen en een eigen leven lijken te leiden. Ze nodigt ...
Lees meer
Sensory Spaces 14 - Latifa Echakhch
Voor de veertiende editie van Sensory Spaces in Museum Boijmans Van Beuningen presenteert Latifa Echakhch een nieuwe installatie. Het is de eerste keer dat deze internationaal gerenommeerde kunstenaar - winnaar van de Prix...
Lees meer
Sensory Spaces 15 - Sol Calero
Sol Calero creëerde een kleurrijke ontmoetingsplek: een patio-achtige setting waar bezoekers kunnen verblijven of met elkaar in gesprek kunnen gaan. Calero staat erom bekend culturele clichés in haar werk onder de loep...
Lees meer