Marcel Broodthaers

In 1958 begon Broodthaers met het publiceren van gedichten en artikelen, geïllustreerd met eigen foto's. In 1964 volgde zijn eerste solotentoonstelling in Galerie St. Laurent in Brussel. In 1968 opende hij in zijn eigen huis in Brussel het Museum voor Moderne Kunst. In dit 'museum' toonde hij ansichtkaarten van schilderijen en transportkisten voor kunst. Broodthaers onderzoekt met zijn werk hoe kunst in verschillende contexten, bijvoorbeeld die van het museum, functioneert. Broodthaers is een belangrijke vertegenwoordiger van conceptuele kunst. Vanaf 1969 leefde Broodthaers onder andere in Düsseldorf, Berlijn, Keulen en Londen.Marcel Broodthaers begint zijn carrière na de Tweede Wereldoorlog als dichter. Hij verkeert in kringen van de surrealisten en ontwikkelt een grote belangstelling voor fotografie en film, maar ontdekt dat woord en beeld geen brood op de plank brengen. In 1964 exposeert hij in de Brusselse Galerie St. Laurent een met gips bijeengehouden rij onverkochte dichtbundels (Pense-bête), waarmee de toon voor zijn beeldend kunstenaarschap is gezet. In al het werk dat vervolgens ontstaat onderzoekt Broodthaers op een humoristische manier de relatie tussen woorden, objecten en afbeeldingen van die objecten.



Hiermee sluit hij aan bij de thematiek van zijn bekende landgenoot René Magritte. Niet als schilder maar als conceptueel kunstenaar zet Broodthaers vraagtekens bij de reikwijdte van beeldtaal, vraagtekens die de Oostenrijkse filosoof Ludwig Wittgenstein eerder plaatste bij reikwijdte van geschreven taal.



Broodthaers geeft een impuls aan de kritische discussie over de rol van kunst en, in het verlengde daarvan, musea. In 1968 opent hij het Musée d’Art Moderne, Département des Aigles – Section XIXe siècle in zijn huis aan de Rue de Pépinière in Brussel. Hij toont er geen kunstobjecten maar reproducties en kisten waarop woorden zijn gedrukt die suggereren dat er kunst in zit. Hierna maakt hij op diverse plaatsen andere afdelingen van dit ‘museum’.



Tussen 1957 en 1976 maakt Broodthaers ongeveer vijftig films die op een enkele na allemaal in bezit zijn van het museum. Ze staan niet op zichzelf, integendeel; er vindt altijd een plaats ontmoeting met poëzie en beeldende kunst. Zo heet zijn eerste gepubliceerde gedicht ‘Projet pour un film’ (1948), brengt hij in 1957 een gefilmde hommage aan beeldend kunstenaar Kurt Schwitters (La clef de l’horloge) en maakt hij voor de film Le corbeau et le renard uit 1967 een projectiescherm waarop woorden uit een gedicht zijn geschilderd.