:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top

The Maze: Een wonderbaarlijk en spectaculair doolhof

Het Atrium is ontwikkeld door een collectief, bestaande uit MVRDV, Joost Grootens (grafisch ontwerper), Rolf van Gils (materiaal- en technisch adviseur) en Marieke van Diemen. Marieke van Diemen is beeldend kunstenaar. Daarnaast ontwerpt ze ruimtes voor musea, waarin ze condities schept voor het inrichten van een tentoonstelling. Met haar artistieke en conceptuele blik, leverde Van Diemen een belangrijke bijdrage aan het ontwerp voor het Atrium. Ze licht haar visie toe.

Duizelingwekkend

Depot Boijmans Van Beuningen moet geen tentoonstellingsruimte worden, dat was van het begin duidelijk. Die rol vervult het museum reeds. De glimmende buitenkant van het depot is spectaculair. Dat vraagt om een spectaculair antwoord in het hart van het gebouw; het Atrium. Samen met de mensen van het museum ben ik op zoek gegaan naar een onconventionele presentatie om de enorme hoeveelheid werken uit de Boijmanscollectie op een duizelingwekkende wijze aan het publiek te tonen.

Impressie dwarsdoorsnedes van het depot met het Atrium
Impressie dwarsdoorsnedes van het depot met het Atrium

Het Atrium

In het midden van het ronde gebouw komt een grote rechthoekige open ruimte die van de begane grond tot aan het dak van het gebouw loopt. Deze centrale ruimte is 40 meter hoog, 28 meter breed en 6 meter diep. In de ruimte komen zigzagtrappen à la Giovanni Piranesi, de Italiaanse graficus beroemd om zijn schetsen van fantasiebouwwerken. Ook komen er twee gigantische glazen liftschachten die de kopse kant van het Atrium afsluiten. Eén schacht is bestemd voor de kunstlift waarmee de kunstwerken worden getransporteerd. De andere schacht is onderverdeeld in twee liften; een lift voor betalende bezoekers die op alle zes verdiepingen stopt en een expreslift die direct naar het dak gaat voor restaurantbezoekers of mensen die van het adembenemende uitzicht over de stad willen genieten. Het dak is na 17.00 uur vrij toegankelijk. Tussen de trappen en liften door, moest een concept bedacht worden om steeds een wisselend deel van de collectie te presenteren.

Driedimensionaal doolhof: The Maze

Als het depot geen tentoonstellingsruimte moet worden dan is de vraag ‘hoe stel je niet tentoon?’ een belangrijke. Een tentoonstelling bezoeken betekent in praktijk veelal het volgen van een route, bedacht door een curator of kunstenaar, waarlangs je geniet van de tentoonstelling. Je zou dat ‘geregisseerd waarnemen’ kunnen noemen. Een doolhof is precies het tegenovergestelde. Het kenmerkt zich door vele verschillende, ongedefinieerde en niet-hiërarchische routes. Dit heb ik daarom in mijn concept als uitgangspunt genomen en dit is vertaald naar een ontwerp met zwevende vitrines en wanden om werken te plaatsen.

Atrium met zwevende vitrines
Atrium met zwevende vitrines

Zwevende vitrines

De vitrines geven een dynamisch en speels effect en de ruimte wordt in de volle hoogte en breedte benut. In totaal komen er veertien enorme vitrines in het depot. Ze variëren in vorm en formaat. Als bezoeker loop je ook over de kunstwerken heen via een aantal loopbrugvitrines. Alle vitrines worden gemaakt van glas en stoer staal, net als de liften. Het lag voor de hand om dat materiaal in het ontwerp te laten terugkomen. De positionering van de vitrines is deels bepaald door technische en ruimtelijke beperkingen. Vanuit die beperkingen zijn we op zoek gegaan naar een mooie compositie van volumes ten opzichte van elkaar en van de rest van het gebouw. Vanaf de omloop, de trappen en de lift kan men de werken vanuit allerlei standpunten aanschouwen. Ook wilden we niet teveel vitrines plaatsen om intrigerende doorkijkjes tussen de vitrines te creëren naar de grote ramen die de depots ontsluiten. De grootste vitrine komt op de zesde verdieping: 602 x 506 x 508 cm. Het volume van de vitrines bij elkaar opgeteld is bij benadering 400 m3.

"We willen een actieve, dynamische en wonderbaarlijke omgeving creëren met liften die op en neer gaan tussen de zwevende vitrines."

Marieke van Diemen

Wonderbaarlijk

We willen een actieve, dynamische en wonderbaarlijke omgeving creëren met liften die op en neer gaan tussen de zwevende vitrines en bezoekers die ronddwalen langs een wisselende selectie uit de ruim 154.000 objecten uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen.

Depot Journaal

Dit artikel is eerder gepubliceerd in Depot Journaal #1 dat deel uitmaakt van een serie van 6. Wil je graag alle gedrukte edities thuis ontvangen? Stuur dan een email naar info@boijmans.nl met je volledige naam en adres, plus de vermelding ‘ontvangst Depot Journaal’.