Hammershøi en Ilsted - Scandinavische kunst van licht en rust
De schilderijen van Vilhelm Hammershøi (1864-1916) zijn zelden op de markt en worden begeerd door internationale musea. In Nederland is het werk van de Deense schilder echter nauwelijks te zien. Museum Boijmans Van Beuningen toonde drie van zijn schilderijen, aangevuld met prenten van Peter Ilsted (1861-1933).
Een palet van ingetogen tinten, werk dat een enorme rust uitstraalt dankzij de aandacht voor lichtval: Vilhelm Hammershøi (1864-1916) vormt het hoogtepunt van de Deense schilderkunst van rond 1900. Hij werd bekend met zijn schilderijen van verstilde en spaarzaam gemeubileerde vertrekken, soms met een enkele vrouwenfiguur. Zijn collega (en zwager) Peter Ilsted (1861-1933) was met zijn interieurs met vrouwen duidelijk schatplichtig aan Hammershøi. Maar waar Hammershøi zijn schilderijen vaak in zwart, wit en grijs opbouwt, kiest Ilsted in zijn prenten voor kleur.
Subtiele studie
Museum Boijmans Van Beuningen verwierf in 2014 als eerste Nederlandse museum een werk van Hammershøi: De balkonkamer van Spurveskjul (1911). Een bijzonder schilderij, geïnspireerd door een tijdelijk zomerverblijf in een villa met zijn vrouw Ida. Hammershøi beperkt zich hier tot een leeg interieur zonder enig meubilair, zelfs deurklinken en scharnieren heeft hij weggelaten. Wat overblijft, is een subtiele studie van licht en ruimte.
Kamers
De balkonkamer werd getoond met twee andere schilderijen van zijn hand, tijdelijke bruiklenen die afkomstig zijn uit het Deense Ordrupgaard Museum: De hoge vensters (1913) en De vier kamers (1914). Het zijn voorbeelden van het late werk van Hammershøi, toen zijn sobere toets losser en lichter was geworden.
Voetsporen
De drie schilderijen werden samen getoond met een groep van zeven prenten van Ilsted, verworven door Museum Boijmans Van Beuningen. Hieraan was goed te zien hoezeer Ilsted in de voetsporen van Hammershøi trad en tegelijk nieuwe wegen vond. Hij legt zich vanaf 1910 toe op de mezzotint, een van oorsprong zeventiende-eeuwse techniek die zich bij uitstek leent voor zijn fijnzinnige schakeringen. Tijdens de tentoonstelling was – om in Scandinavische sferen te blijven – ook een vitrine ingericht met een aantal zilveren voorwerpen van de bekende Deense zilversmid Georg Jensen (1866-1935), tijdgenoot van Hammershøi en Ilsted.
