Landschap met het begin van de beschaving

Cornelis van Dalem (in 1560 - 1570)

Vraag maar raak

Kristel van der Zwaag vroeg

Ik vraag me af of er symboliek te vinden is in dit schilderij, en zo ja, wat is er te zien en wat betekent het?
Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

Beste Kristel,
Wat een interessante vraag. De betekenis van dit schilderij wordt eigenlijk al verklapt in de titel: ‘landschap met het begin van de beschaving’. Dit is een zeldzaam, maar ingewikkeld thema in de schilderkunst. Het thema grijpt terug op geschriften uit de Oudheid, van de dichter Lucretius en de theoreticus Vitruvius. Volgens hen was het vuur de basis van de beschaving. Zodra de mens het vuur kon beheersen, ontstond de beschaving en kon cultuur ontstaan. Als je goed kijkt, kun je op het schilderij allerlei kenmerken van de vroege beschaving zien. Welke kenmerken kun je zelf ontdekken?
Groet,
Esther
Hortense Bouvy vroeg

Hopelijk blijft dit schilderij, dat uit de nalatenschap van mijn vader komt, de komende jaren te zien. Heeft u daar al meer gegevens over? Met vriendelijke groet,
Hortense
Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

Beste Hortense,
Dit is helaas nog niet zeker. We zullen het proberen, maar op dit moment is het nog onduidelijk of dit schilderij de komende jaren te zien is.
Groet,
Esther

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

TMSFoto/OK/3363 (OK)_XRF_montage_RKG2020_06-11.jpg

High-res beeldmateriaal aanvragen

Meer informatie

Lees voor

Al in de oudheid was men geïnteresseerd in het begin van de beschaving. De Romein Lucretius beschreef de primitieve mens als een naakte jager met een knots, 's nachts slapend onder het gebladerte 'als een borstelig everzwijn'. Mogelijk had hij de barbaarse stammen voor ogen, die toen in de uitgestrekte Europese wouden leefden. Het schilderij van de Antwerpse edelman Cornelis van Dalem toont een ander begin van de beschaving. Hoewel sommige primitievelingen gekleed gaan in dierenvellen, zijn zij geen wilde jagers, maar veehouders. Het gaat in dit schilderij vooral om het imposante en grillige rotslandschap.

Lees verder Lees minder

Collectieboek

Bestellen

Specificaties

Titel	Landschap met het begin van de beschaving
Materiaal en techniek	Olieverf op paneel
Objectsoort	Schilderij > Schildering > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie	Dit object is in het depot

Afmetingen	Hoogte 88,5 cm Breedte 164 cm Gewicht 30
Makers	Schilder: Cornelis van Dalem
Inventarisnummer	3363 (OK)
Credits	Aankoop met steun van Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, Vereniging Rembrandt, Stichting Elise Mathilde Fonds, Erasmusstichting, Familiestichting Nolst Trenité, Van Ommeren-De Voogt Stichting, G.Ph. Verhagen Stichting, Stichting Van Wijngaarden-Boot, Ministerie van OCW and VSBfonds, 1996
Collectie	Oude Kunst
Verwervingsdatum	1996
Vervaardigingsdatum	in 1560 - 1570
Interne tentoonstellingen	De Collectie Verrijkt (2011) De collectie als tijdmachine (2017) Lievelingen (2024)
Externe tentoonstellingen	Paradise on Earth. Flemish Landscape Paintings from Bruegel to Rubens (2016)
Literatuur	D. Allart, ‘Un paysagiste à redécouvrir: Cornelis van Dalem (Anvers, avant 1534 ? – Bavel, 1573),’ Revue Belge d’Archéologie et d’Histoire de l’Art 62 (1993), pp. 95-130, op pp. 102 (fig. 8), 114-115, 117-119 en 122 (cat. 2); F. Thürlemann, Wilde Natur – Primitives Leben. Die gemalte Anthropologie des Cornelis van Dalem, Konstanz 2023 pp. 35-40 en 76-81.
Materiaal	Paneel > Bewerkt hout > Hout > Plantaardig materiaal > Organisch materiaal > Materiaal > Materiaal en techniek Olieverf > Verf > Kunstenaarsmateriaal > Materiaal > Materiaal en techniek
Object	Schilderij > Schildering > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Geografische herkomst	Zuidelijke Nederlanden > Nederlanden > West-Europa > Europa