:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top
La saignée  (De aderlating)

La saignée (De aderlating)

René Magritte (in 1938-1939)

Vraag maar raak

  • Els Vermeersch vroeg

    waarom een muur?

  • Museum Boijmans Van Beuningen antwoordde

    Hallo Els, Dank voor je vraag. Ik denk dat niemand zo'n waarom vraag met zekerheid kan beantwoorden, maar ik probeer me nu voor te stellen dat ik een kunstenaar ben in 1938-39, waarbij in een naburig land een despoot is opgestaan en alles is doordrenkt van een enorme oorlogsdreiging. Van mij wordt nu verwacht dat ik als altijd 'een raam op de wereld' maak. Ik kan me voorstellen dat ik dan een heel benauwend uitzicht zoek, misschien wel helemaal geen uitzicht maar een blinde muur. Hopelijk heb je hier iets aan. Hartelijke groet,
    Els

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Meer informatie

Specificaties

Titel La saignée (De aderlating)
Materiaal en techniek Gouache op papier
Objectsoort
Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie Dit object is in het depot
Afmetingen Hoogte 37 cm
Breedte 43 cm
Makers Kunstenaar: René Magritte
Inventarisnummer 2941 (MK)
Credits Aankoop 1977
Collectie Moderne Kunst
Verwervingsdatum 1977
Vervaardigingsdatum in 1938-1939
Signatuur rechtsboven: Magritte
Verzamelaar Edward James
Herkomst Edward James, Chichester 1939-1964; Edward James Foundation, Chichester 1964-1977
Tentoonstellingen Solotentoonstelling René Magritte, Paleis voor Schone Kunsten, Brussel (BOZAR) 1939. Magritte: A Retrospective Loan Exhibition, Londen (Marlborough Fine Art) 01.10.1973 – 01.11.1973 René Magritte et le surréalisme en Belgique, Brussel (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België) 24.09.1982 – 05.12.1982 Surrealisme uit de ‘Collectie Nederland’, Rotterdam (Kunsthal Rotterdam) 15.06.1996 – 15.09.1996 Rétrospective René Magritte, Brussel (Koninklijk Museum voor de Schone Kunsten) 06.03.1998 – 28.06.1998 Masterpieces of Surrealism, St. Petersburg, Florida (The Salvador Dalí Museum) 29.01.2000 – 16.04.2000 Voici Magritte: gouaches, collages, tekeningen, studies, schilderijen, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 02.09.2006 – 03.12.2006 Surreal Things. Surrealism and Design, Londen (Victoria and Albert Museum) 29.03.2007 – 22.07.2007, Vreemde Dingen. Surrealisme en design, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 29.09.2007 – 13.01.2008, Cosas del Surrealismo, Bilbao (Guggenheim Museum Bilbao) 29.02.2008 – 07.09.2008 René Magritte: The Pleasure Principle, Liverpool (Tate Liverpool) 24.06.2011 – 16.10.2011 Surreal Encounters: Collecting the Marvellous. Dalí, Ernst, Magritte and Miró from the Collections of Edward James, Roland Penrose, Gabrielle Keiller and Ulla and Heiner Pietzsch, Edinburgh (Scottish National Gallery of Modern Art) 04.06.2016 – 11.09.2016, Dalí, Ernst, Miró, Magritte… Surreale Begegnungen aus den Sammlungen Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller, Ulla und Heiner Pietzsch, Hamburg (Hamburger Kunsthalle) 07.10.2016 – 22.01.2017, Gek van surrealisme. Dalí, Ernst, Magritte, Miró… uit de collecties van Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller en Ulla en Heiner Pietzsch, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 11.02.2017 – 28.05.2017
Interne tentoonstellingen Gek van surrealisme (2017)
Externe tentoonstellingen René Magritte: The Pleasure Principle (2011)
Surreal Encounters - Collecting the Marvellous (2016)
Dalí, Ernst, Miró, Magritte... (2016)
Dal nulla al sogno (2018)
A Surreal Shock – Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2021)
Only the Marvelous is Beautiful (2022)
Dalí, Magritte, Man Ray and Surrealism. Highlights from Museum Boijmans Van Beuningen (2023)
A Surreal Shock. Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2023)
Surrealist Art - Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2021)
Onderzoek Toon onderzoek Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen
Literatuur A.M. Hammacher, René Magritte, New York 1973, p. 118 L. Scutenaire, E. Langui, Magritte. Retrospective Loan Exhibition, tent.cat. Londen (Marlborough Fine Art), 1973, p. 39, cat.nr. 27 D. Sylvester, S. Whitfield, M Raeburn, René Magritte, catalogue raisonné, vol. IV, Gouaches, Temperas, Watercolours and Papiers Collés 1918-1967, Antwerpen 1994, p. 37, cat.nr. 1149 G. Ollinger-Zinque, F. Leen, (red.), René Magritte 1898-1967, tent.cat. Brussel (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België), 1998, p. 240 M. Draguet, Voici Magritte: gouaches, collages, tekeningen, studies, schilderijen, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2006, p. 107 S. van Kampen-Prein (red.), Gek van surrealisme. Dalí, Ernst, Magritte, Miró… uit de collecties van Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller en Ulla en Heiner Pietzsch, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2017, pp. 195, 199, cat.nr. 77 Een droomcollectie, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2017, cat.nr. 65
Materiaal
Object
Techniek
Gouache > Tekentechniek > Techniek > Materiaal en techniek
Geografische herkomst België > West-Europa > Europa

Entry bestandscatalogus Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen

Auteur: Marijke Peyser

Tijdens de solotentoonstelling René Magritte die van 13 tot 24 mei 1939 in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel te zien is, toont Magritte tien doeken en vierentwintig gouaches.[1] De onderwerpen van een aantal van de gouaches had de kunstenaar niet eerder in olieverf uitgebeeld.[2] Het enthousiasme voor het werken met gouache komt ter sprake in een brief aan zijn vriend en collega-kunstenaar Marcel Mariën.[3] Magritte vertelt hem dat hij behoefte heeft aan ideeën-associaties. Als reden geeft Magritte op dat hij lijdt aan een zekere schildersmoeheid en dat de associatie van bepaalde beelden, zoals ‘een arend in colbert’, hem opnieuw inspiratie zou kunnen geven.[4] Dit voorbeeld verwezenlijkt Magritte in zijn gouache Le présent (1938 of 1939). Bij La saignée, een gouache van een ingelijste bakstenen muur aan een gelambrisseerde wand, roepen de beelden eveneens andere associaties op dan men zou verwachten; een bakstenen muur biedt immers juist geen uitzicht, terwijl een schilderij een venster op de wereld kan zijn.

In het Belgische kunsttijdschrift Les Beaux Arts van 5 mei 1939 verschijnt een recensie van de tentoonstelling René Magritte, getiteld ‘Le surréalisme vu à travers l’oeuvre de René Magritte’. Bij de tekst wordt La saignée afgebeeld. De journalist vraagt Magritte hoe hij op het idee was gekomen dit werk te maken. De kunstenaar antwoordt: ‘Ik denk dat ik toen aan het nadenken was over wat absoluut verboden zou zijn om in een schilderij te laten zien’.[5] Deze gedachte leidt bij Magritte tot de zekerheid dat het absoluut verboden is het ‘niets’, de ‘leegte’, achter een schilderij te tonen. Hij vervolgt: ‘achter de kleuren van het schilderij is het doek. Achter het doek is een muur, achter de muur is… etc. Zichtbare dingen verbergen altijd andere zichtbare dingen. Maar een zichtbaar beeld verbergt niets’.[6] La saignée ontmaskert het bedrieglijke van elke poging tot voorstelling. De conventionele en traditionele rol van de schilderkunst is de verbeelding van een vorm van de ons omringende wereld of van een idee daaromtrent. Magritte laat echter het ontbreken van de realiteit ‘achter een kunstwerk’ zien: het is een medium dat afwezigheid en onbestendigheid openbaart. Magritte’s zienswijze, die tot uiting komt in La saignée, past in het surrealistische gedachtengoed: onze verwachtingen van de realiteit worden wederom ontregeld.

Na hun terugkeer uit Parijs in juli 1930, betrekken Magritte en zijn vrouw Georgette een bescheiden woning in de rue Esseghem, Jette-Brussel. In de eetkamer, een vertrek van drie bij vier meter, speelt het dagelijkse leven zich af: er wordt gegeten, er worden vrienden verwelkomd, maar het doet ook dienst als atelier. Magritte’s schildersezel staat in een hoek bij het raam. Er is zo weinig plaats dat hij gevangen zit tussen de tafel, de deur en de kachel. Hoewel Magritte deze sobere inrichting als benauwend ervaart, heeft hij geen behoefte aan een schildersatelier aangezien hij vanaf 1926 ‘geen schilderijen meer maakt, maar objets bouleversants’: objecten die ontregelend werken, die tot nadenken uitnodigen en die soms de vorm krijgen van verf op doek.[7] De woning zelf blijkt een belangrijke inspiratiebron; tal van onderdelen figureren in zijn schilderijen van na 1930.

 

Noten

[1] Een gouache is een met dekkende waterverf gemaakt schilderij waarbij de ondergrond niet meer zichtbaar is; dit in tegenstelling tot een aquarel.

[2] Sylvester 1993a, p. 72: Magritte schreef deze brief waarschijnlijk in april 1939.

[3] Ibid.

[4] Zie Rotterdam 2006, p. 104.

[5] Sylvester 1994, p. 37.

[6] Allmer 2009, p. 70.

[7] Ceuleers 1999, p. 126.

Toon onderzoek Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen
Toon catalogustekst Verberg catalogustekst

Alles over de maker

René Magritte

Lessen 1898 - Schaarbeek 1967

René Magritte studeerde aan de Academie des Beaux-Arts te Brussel. Hij begon als patroontekenaar bij een tapijtfabriek en met het ontwerpen van reclameaffiches...

Bekijk het volledige profiel