Gezicht op een ruïne

Auteur: Judith Niessen

Deze voorheen anonieme tekening is in stijl dusdanig verwant aan de zogeheten Schwalbach-schetsen van Antonie Mirou (afb. 1), dat een toeschrijving aan deze kunstenaar kan worden gesuggereerd.¹ Mirou maakte van ongeveer 1609 tot 1618 meer dan vijfentwintig schetsen van de omgeving van Bad Schwalbach, in de buurt van Wiesbaden, waarvan negen door Mattheus Merian in ets zijn omgezet in een serie van dorpsgezichten rondom de bronnen van Schwalbach uit 1620.² De schetsen, waarvan negen bladen zich in Budapest bevinden, hebben allemaal ongeveer hetzelfde formaat (ca. 140 x ca. 170 mm) en een aantal daarvan is door Mirou voorzien van een tekst waarin het landschap gelocaliseerd wordt, soms aangevuld met een datum.³

Deze tekening toont, net als de schetsen, dezelfde combinatie van Gillis van Coninxloo-achtige lussen, waarmee de begroeiing is aangegeven en de op Pieter Bruegel geënte korte streepjes en stippeltjes die de struikjes aanduiden en hier de kozijnen omlijsten. Kenmerkend zijn ook de stevig aangezette horizontale arceringen in de boomtoppen, waarbij Mirou de pen niet van het papier haalde, en de uitvoerig gearceerde gebouwen. Ook enkele details, zoals het opvallende verfrommelde struikje, middenonder in deze tekening, komen terug in sommige van de Schwalbach-schetsen, zoals in het Boerenerf in München waar hetzelfde type struikje op het omheinde erf staat.⁴ Ook de maten van de tekening zijn vrijwel gelijk aan de bladen die deel uitmaken van de groep. Het grootste verschil zit hem in de afwijkende techniek. In vrijwel alle gevallen zijn de Schwalbach-schetsen ondertekent in zwart krijt en uitgewerkt in pen in bruine inkt, terwijl hier grotendeels in pen in grijze inkt is getekend met eigenhandige aanvullingen in bruine inkt. Hoewel het de vraag is of deze tekening tot de Schwalbach-cyclus gerekend mag worden, is het aannemelijk dat het hier een tekening naar het leven betreft, die Mirou in de wijde omgeving van Frankenthal maakte.