Ontwerp voor een tijdelijke boog, met Samson en de Filistijn en Hercules en de Nemeïsche leeuw

Auteur: Rosie Razzall

Toen deze tekening in 2015 voor het eerst werd gepubliceerd, schreef Catherine Monbeig Goguel haar overtuigend aan Sebastiano Vini toe.^[1] De studie in zwart krijt en gewassen inkt is een ontwerp voor een poort met links Samson en de Filistijn, en rechts Hercules in gevecht met de Nemeïsche leeuw. De figuren zijn gebaseerd op ontwerpen van Michelangelo Buonarroti (1475‑1564): in het ene geval een roodkrijtschets van Hercules en de Nemeïsche leeuw in Windsor,^[2] en in het andere geval een befaamd beeld van Samson en de Filistijn dat bekend is van vele kopieën, al zijn de figuren hier net iets anders geplaats om ze in de kromming van de boog te laten passen. Boven de doorgang bevindt zich een mascaron met aan beide zijden draperieën en guirlandes van vruchten. De exacte bedoeling van de tekening is niet bekend, maar aangezien beide helden meestal met de Florentijnse burgerlijke iconografie worden geassocieerd gaat het mogelijk om een ontwerp voor een tijdelijke triomfboog in deze stad. Vini maakte wel vaker ontwerpen voor praalvertoningen, zoals een decoratief ontwerp voor de begrafenis van Francesco I (1541‑1587) in Florence.^[3] Monbeig Goguel vergeleek de tekenkunst stilistisch met een album van zestig tekeningen in Parijs die aan Vini zijn toegeschreven.^[4]

In het midden van het blad, onder de boog, is een kleine tekening in pen en inkt geplakt van een vrouw met een kind aan haar borst. Deze tekening is vermoedelijk van een andere hand en heeft bovendien niets met de triomfboog te maken. In de inventarislijst van Domela Nieuwenhuis staat deze beschreven als ‘van Jacopo Francia’s hand’,^[5] misschien verwijzend naar Maria en de gebakerde Jezus in een prent^[6] van de Heilige Familie met de heilige Elizabeth en Johannes de Doper door Jacopo Francia (1486‑1557), maar erg sterk is de verwantschap niet. Mogelijk werd de tekening door een latere verzamelaar in de handige lege ruimte geplakt.