:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top

Only the Marvelous is Beautiful

Met de opening van de tentoonstelling ‘Only the Marvelous is Beautiful. Surrealism in Dialogue between Museum Boijmans Van Beuningen and Museo del Palacio de Bellas Artes’ in Mexico-Stad afgelopen weekend maken de Rotterdamse surrealisten hun derde tussenstop tijdens hun wereldtournee.

Museo del Palacio de Bellas Artes

In dialoog met het Mexicaanse surrealisme

Alle werken die eerder te zien waren in Wellington en Seoul zijn nu in Museo del Palacio de Bellas Artes te zien, waaronder Dalí’s ‘Mae West lippensofa’, ‘Le Tabernacle’ van Yves Tanguy en ‘The Living and the Dead’ van Phillip West. Ook ‘Again the Gemini Are in the Orchard’ van Leonora Carrington is tijdelijk terug in het land waar het schilderij ooit is ontstaan. In de tentoonstelling gaat de Boijmans collectie de dialoog aan met Mexicaanse surrealisten. Opvallend veel vrouwelijke kunstenaars hebben daar een cruciale rol gespeeld bij het vinden van nieuwe manieren om hun visie op de wereld te verbeelden. Naast Carrington waren dat Remedios Varo. Alice Rahon, Kati Horna, Lola Alvarez- Bravo, Maria Izquierdo en Bridget Tichenor. ‘Only the Marvelous is Beautiful’ is te zien in Mexico-Stad tot en met 2 oktober 2022. 

Mexicaanse connectie

Museum Boijmans Van Beuningen verzamelde voornamelijk Europese meesterwerken uit de eerste fase van het surrealisme. Veel van deze kunstwerken komen uit de collectie van Edward James, terwijl andere in de loop der jaren zijn aangekocht. Door de dialoog met de Mexicaanse surrealisten heeft de reizende tentoonstelling een nieuwe wending gekregen. Het aantal werken is uitgebreid met ruim 40 werken uit museale en particuliere collecties. De werken zijn verweven door de bestaande thema’s, en de Mexicaanse connectie heeft ook nieuwe thema’s voortgebracht. Zo is er een historische reconstructie van de internationale surrealistische tentoonstelling in Mexico-Stad in 1940 en een zaal over Edward James en zijn surrealistische tuin ‘Las Pozas’ in Xilitla. Ook zijn een aantal precolumbiaanse objecten toegevoegd, vergelijkbaar met de objecten die door André Breton en andere Europese surrealisten werden verzameld. 

Surrealisme diep geworteld in Mexico

In 1938 bezochten de leider van de Franse surrealisten André Breton en zijn vrouw, de kunstenaar Jacqueline Lamba, Mexico. Ze werden ontvangen door het kunstenaarsechtpaar Diego Rivera en Frida Kahlo, en reisden enkele maanden rond. Daarbij ontmoetten ze talloze Mexicaanse kunstenaars en intellectuelen. Breton, Rivera en de dissidente communist Leon Trotski werkten samen aan een Manifest voor Onafhankelijke Revolutionaire Kunst, waarin ze sterk ageerden tegen het opkomende fascisme. Al snel bleek het fascisme meer dan alleen een bedreiging. In Europa brak de oorlog uit en Mexico werd het nieuwe thuisland voor surrealistische kunstenaars als Leonora Carrington, Wolfgang Paalen, Alice Rahon en Remedios Varo, onder anderen.

Kring van vrouwelijke surrealisten in Mexico

In Mexico kregen de vrouwelijke kunstenaars de kans om zich te bevrijden van hun rol als muse en een eigen stem te ontwikkelen. Het nieuwe thuisland voedde hun interesse in archeologie, antropologie, mythologie en verschillende vormen van occultisme. Hun kunstwerken tonen een wereldbeeld waarin feminisme, ecologie en magie samensmelten en voegen een nieuwe dimensie toe aan het surrealistische universum. Ze getuigen ook van de cruciale rol die Mexico speelde tijdens de tweede fase van het surrealisme.  

Eileen Agar, Seated Figure (Zittende figuur), in 1956, collectie Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam. Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen 2018
Eileen Agar, Seated Figure (Zittende figuur), in 1956, collectie Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam. Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen 2018
Frida Kahlo | My dress hangs ther (Mi vestido cuelga ahí), 1933 | óleo sobre tela Colección FEMSA, Monterrey, México | D.R. © 2022 Banco de México, Fiduciario en el Fideicomiso relativo a la obra de Diego Rivera y Frida Kahlo
Frida Kahlo | My dress hangs ther (Mi vestido cuelga ahí), 1933 | óleo sobre tela Colección FEMSA, Monterrey, México | D.R. © 2022 Banco de México, Fiduciario en el Fideicomiso relativo a la obra de Diego Rivera y Frida Kahlo
Leonora Carrington, Again, the Gemini Are in the Orchard, in 1947, collectie Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam.  Aankoop met steun van Mondriaan Fonds, Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Desirée Lambers Fonds en haar Dura Kunstfonds), VriendenLoterij, Stichting Fonds Willem van Rede, Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, Prins Bernhard Cultuurfonds (mede dankzij het Breeman Talle Fonds) 2019
Leonora Carrington, Again, the Gemini Are in the Orchard, in 1947, collectie Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam. Aankoop met steun van Mondriaan Fonds, Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Desirée Lambers Fonds en haar Dura Kunstfonds), VriendenLoterij, Stichting Fonds Willem van Rede, Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, Prins Bernhard Cultuurfonds (mede dankzij het Breeman Talle Fonds) 2019

Surrealistisch wereldbeeld

Surrealisme was geen stijl of een beweging met een vastomlijnde beeldtaal, het was eerder een nieuwe manier van kijken naar de wereld. Het surrealistische wereldbeeld ontstond in de jaren twintig van de vorige eeuw als een reactie op de westerse normen en waarden die waren voortgekomen uit het verlichte denken. Surrealisten zetten vraagtekens bij het idee van de eeuwige vooruitgang, het rationele denken, wetenschappelijk empirisme en individualisme. Daartegenover benadrukten ze de waarde van het onderbewuste, de droom, erotiek en de verbeeldingskracht. In hun zoektocht naar alternatieve manieren om de werkelijkheid te begrijpen, verdiepten ze zich in de overtuigingen, rituelen en kennis van oude beschavingen. Voor deze kunstenaars was Europa verre van het centrum van de wereld. De Stille Oceaan, de noordwestkust van Amerika én Mexico belichaamden de surrealistische geest. 

Samenwerking Boijmans x Museo del Palacio de Bellas Artes

Tijdens de grootschalige renovatie en vernieuwing van het museum is één van de speerpunten om de collectie zichtbaar te houden in binnen- en buitenland. Het reizende tentoonstellingsprogramma zorgt ervoor dat mensen op verschillende continenten kunnen kennismaken met de kunstcollectie van de stad Rotterdam.  

De tentoonstelling ‘Only the Marvelous is Beautiful. Surrealism in Dialogue between Museum Boijmans Van Beuningen and Museo del Palacio de Bellas Artes’ is een samenwerking met Museo del Palacio de Bellas Artes in Mexico-stad. Conservator Teresa (Tere) Arcq, bekend vanwege haar onderzoek naar en publicaties over vrouwelijke surrealisten, is speciaal hiervoor aangetrokken. Samen met conservator educatie Els Hoek van Boijmans kwam dit bijzondere tentoonstellingsconcept tot stand.