Feestmaal

Auteur: Judith Niessen

In een open ruimte zitten zeven mannen en vrouwen aan een feestmaaltijd. Achter hen spelen muzikanten dwarsfluit, harp en vedel. Buiten, achter de arcadebogen, danst een groep mensen onder een bewolkte hemel. Rechtsvoor loopt een man de voorstelling in en biedt daarmee tegenwicht aan de overvolle linkerzijde van de compositie. Feestelijke voorstellingen met veel mensen rondom een rijkgedekte tafel waren erg geliefd in de zestiende eeuw. Vaak werden bijbelse thema’s verbeeld zoals de terugkeer van de verloren zoon of de gelijkenis van het koninklijke bruiloftsmaal, zoals uitgebeeld in een tekening van Jan Swart van Groningen in het museum (inv. nr. Jan Swart 5). In dit geval is de iconografie echter te algemeen om haar te kunnen duiden. De duidelijke contouren van de tekening en de korte lijnen die de musculatuur van de figuren en de plooien van de kleding aangeven, doen vermoeden dat dit een ontwerp is voor een glasruitje, dat, gezien het onderwerp, wellicht bestemd was voor een seculiere omgeving zoals woonhuizen.¹

De overvolle en onevenwichtige compositie met de langgerekte figuren is van matige kwaliteit. De bebaarde mannen en de bruine wassingen in combinatie met de duidelijke contouren, duiden erop dat de maker beïnvloed werd door de vele feestmaal-voorstellingen van Jan Swart en mogelijk zelfs naar zijn voorbeeld tekende. Een dergelijke enscenering is bijvoorbeeld te zien in een ets met de Dans van Salomé van Hans Liefrinck naar Jan Swart.² Op de tekening is aan de linkerzijde iets raars aan de hand. Het interieur is op circa 1,5 cm van de linkerzijde niet verder doorgetekend maar wordt afgebakend door een in pen in zwarte inkt getrokken verticale lijn. De kopiïst besloot, zo lijkt het, de twee figuren aan tafel verder aan te vullen en zij overschrijden dan ook als enigen de zwarte verticale lijn.