:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top
Een staande vrouw en een zittende man

Een staande vrouw en een zittende man

Jacques de Gheyn (II) (in circa 1600-1625)

Vraag maar raak

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Meer informatie

Specificaties

Titel Een staande vrouw en een zittende man
Materiaal en techniek Zwart krijt, pen in bruine inkt, wit gehoogd, op grauw papier
Objectsoort
Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie Dit object is in het depot
Afmetingen Hoogte 241 mm
Breedte 265 mm
Makers Tekenaar: Jacques de Gheyn (II)
Inventarisnummer H 8 (PK)
Credits Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen (voormalige collectie Koenigs), 1940
Collectie Tekeningen & Prenten
Verwervingsdatum 1940
Vervaardigingsdatum in circa 1600-1625
Signatuur geen
Conditie inktvraatschade in de vorm van scheurtjes, verso: doorslag van de inkt; in het midden (vertikaal) restant van een bedrukt, blauw reparatie papier(inmiddels verwijderd)
Inscripties 'de Gheyn' (linksonder, in pen in bruine inkt), '12:6' (verso, linksonder, in zwart krijt), 'L' (verso, linksonder, in rood krijt), 'No 14' (verso, middenonder, in zwart krijt)
Verzamelaar Franz Koenigs
Merkteken geen (L.1023a ontbreekt)
Herkomst (?) Jan Lucas van der Dussen (1724-1773), his (†) sale, Amsterdam (Hendriksz et al.), 31 October 1774 sqq., no. 731 (‘Een zittende man en een staande vrouw’), fl. 2,- to IJver [copy RKD]; art dealer Fredrik Willem Greebe, his (†) sale, Amsterdam (Schley et al.), 8 December 1788 sqq., Album G, no. 21, together with nos. 22-24, fl. 10.- to Versteegh [Van Regteren Altena 1983, under no. 56]; Dirk Versteegh, his sale, Amsterdam (De Vries et al.), 3 November 1823, Album 2P, no. 25 or one of the portfolios P, S, U; Sale (De la Faille de Waerloos, Van den Berch van Heemstede, et al.) Amsterdam (Muller), 19 January 1904, no. 119 , fl. 32,- to De Vries; Albertina, Vienna ((?) inv. 18770); H. Stinnes; Franz W. Koenigs (1881 1941), Haarlem, 1926, on loan to the museum, 1935-1940; purchased with the Koenigs collection by D.G. van Beuningen (1871-1955), Rotterdam and presented to the Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, 1940; on loan to the museum since 1940
Tentoonstellingen Rotterdam 1934, no. 48 (als Twee figuren); Rotterdam 1938, no. 277 (als Maria en Johannes); Paris 1952, no. 41 (als Een vrouw en een jonge man); Praag 1966, no. 36 (idem); Rotterdam/Washington 1985, no. 41 (als Een staande vrouw en een zittende man)
Onderzoek Toon onderzoek Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw
Literatuur Rotterdam 1934, no. 48 (als Twee figuren); Van Regteren Altena 1936, p. 68 (als Maria en Johannes); Weizsäcker 1936, dl. 1, p. 285 (zonder titel); Van Regteren Altena 1983, dl. 2, nr. 56 (als Maria en Johannes?); Collection Catalogue 2012 (online)
Materiaal
Object
Techniek
Gehoogd > Schildertechniek > Techniek > Materiaal en techniek
Geografische herkomst Noordelijke Nederlanden > Nederlanden > West-Europa > Europa

Zie je iets wat niet klopt of heb je aanvullende informatie over dit werk? Stuur ons een berichtje

Entry bestandscatalogus Vroeg Nederlandse tekeningen uit de 15e en 16e eeuw

Auteur: Yvonne Bleyerveld

‘Een Studieblaadtje, zynde het eene een zittende Man, en ’t andere een staande Vrouw, kragtig met de pen geteekend, door Jacques de Gheyn’, zo werd deze tekening omschreven in de veilingcatalogus van 8 december 1788. In de twintigste eeuw werden de twee uitgebeelde personen wel beschouwd als Maria en Johannes. Ten onrechte, want zowel wat betreft uiterlijk als in houding en gebaar doen zij in niets denken aan de manier waarop deze twee nieuwtestamentische hoofdrolspelers traditioneel verbeeld worden. Vooral de kniebroek van de man duidt erop dat het hier eerder gaat om een van de vele figuurstudies die De Gheyn vanaf de vroege zeventiende eeuw maakte van personen uit zijn directe omgeving. De kunstenaar maakte zijn voorstelling op het grove, grauwige kardoespapier dat hij vaker voor figuurstudies gebruikte.1 Onder de pen in inkt is duidelijk te zien hoe De Gheyn deze voorstelling eerst in zwart krijt opzette – mogelijk deed hij dat direct naar het levende model. Met haar lange, over het hoofd getrokken mantel herinnert de vrouw aan een viertal studies van De Gheyn van vrouwen die theatrale gebaren maken, blootsvoets zijn en ook van top tot teen door hun mantels bedekt worden.2 Doordat de stof in dikke plooien rond hun lichamen valt, heeft dit viertal dezelfde monumentaliteit als de hier uitgebeelde vrouw.

Het is de vraag wat hier precies gaande is. Is de man, die met een neergeslagen blik op een krukje zit, verdrietig, vermoeid of misschien zelfs dronken? Spreekt de vrouw hem vermanend of juist troostend toe? De interactie tussen beide personen en hun uitgesproken handgebaren geven de voorstelling een toneelmatig karakter. De weerslag van een toneelscène zal dit echter niet zijn, want voor zover bekend werden tot in het derde decennium van de zeventiende eeuw vrouwenrollen op het toneel door mannen gespeeld.3 Wellicht gaat het louter om een studie van een zittende en een staande figuur – precies zoals de tekening in de achttiende eeuw al beschreven werd.

Noten

1 Vergelijk H 7 en tekeningen van De Gheyn in het Rijksmuseum Amsterdam: Boon 1978, nrs. 185, 215, 216, 218, 220, 235, 243-244.

2 Van Regteren Altena 1983, dl. 2, nrs. 26-29, die deze vrouwen beschouwt als nieuwtestamentische personen en ze betitelt als De maagd Maria (nr. 26), De maagd Maria voor een Visitatie (nr. 27) en De heilige Elisabeth voor een Visitatie (nrs. 28-29).

3 Voor zover bekend speelde in 1629 in de Amsterdamse schouwburg voor het eerst een vrouw een rol in een toneelstuk, zie E.M. Grabowsky en  P.J. Verkruijsse, ‘“Gadeloos, en onuytsprekelik van waerden”. Netwerken rondom de Amsterdamse schouwburg’, in: W. Abrahamse et al. (red.), Kort Tijt-verdrijf. Opstellen over Nederlands toneel (vanaf ca. 1550) aangeboden aan Mieke B. Smits-Veldt, Amsterdam 1996, pp. 227-242.

Toon onderzoek Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw
Toon catalogustekst Verberg catalogustekst

Alles over de maker

Jacques de Gheyn (II)

Antwerpen 1565 - Den Haag 1629

Bekijk het volledige profiel