De Pindakaasvloer van Wim T. Schippers

Museum Boijmans Van Beuningen kocht in december 2010 het concept van de Pindakaasvloer (1962) van Wim T. Schippers. Van 5 maart tot en met 29 mei 2011 was de vloer te zien in een tentoonstelling waarin ook andere collectiewerken van de kunstenaar werden getoond, zoals de zwevende steen ‘Het Is Me Wat’ (1999) en het witte tapijt ‘Eggs’ (1966) van aan elkaar gemaakte zwabbers waarin groene eieren zijn verwerkt. Wim T. Schippers heeft meer dan 500 vragen over de Pindakaasvloer beantwoord via Pindakaaspost.

Wim T. Schippers is bij het grote publiek vooral bekend als maker van televisie, radio en theater, als schrijver en als beeldend kunstenaar. Als kunstenaar heeft Schippers heel wat spraakmakende werken afgeleverd, waarbij een periode lang etenswaren een grote rol speelden. In 1962 werd in Museum Fodor een roze pudding tentoongesteld die zo groot was dat bezoekers niet door die zaal naar de tuin konden lopen. Voor de tuinzaal had Schippers een expositie gemaakt van gevonden voorwerpen: onder andere een kindermatrasje, een tablet chocolade (Van Houten; daar werkte zijn vader als accountant), een pakje met ijshoorntjes, een bakje met geld en een geplastificeerde kool werden hier getoond. Ook waren twee vloersculpturen in Museum Fodor te zien. De ene zaal was volledig bestrooid met zout, terwijl een andere zaal helemaal vol lag met gebroken stukken vensterglas. Hier ontstond ook het idee voor de Pindakaasvloer. Voor een tentoonstelling in Galerie ’20 van Felix Valk (later Galerie Jaki Kornblitt) had Schippers een vloer van gekookte spinazie bedacht. De galeriehouder vond dit niet zo’n goed idee, waarop de kunstenaar andijvie voorstelde. Ander werk met eten was een stoel die Schippers in 1965 bekleedde met bami uit blik. De bamistoel en een tafel met doperwtjes zijn op door hem georganiseerde Moderne Avonden op verschillende plaatsen in het land gemaakt. Ook zijn er groepen voedsel, naar een voorbeeld van Daniel Spoerri (bekend van onder andere zijn 'eat-art'), bedacht.

Een vloer in het museum

De Pindakaasvloer is in 1969 voor het eerst uitgevoerd bij Galerie Mickery in Loenersloot en daarna onder meer tentoongesteld in een overzichtstentoonstelling van Wim T. Schippers in het Centraal Museum in Utrecht. In 2011 was de Pindakaasvloer dus te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Schippers’ pindakaasinstallatie is een kunstwerk dat op verschillende manieren uit te voeren valt. Zo was de vloersculptuur in Museum Boijmans Van Beuningen, in tegenstelling tot eerdere keren, niet helemaal vierkant maar was deze keer 4 x 12 meter groot. Via een interactieve video (genaamd: Pindakaaspost) konden bezoekers vragen stellen aan Wim T. Schippers, die via de webcam op een selectie van deze vragen reageerde. Verder liet deze video zien hoe de Pindakaasvloer tot stand is gekomen, zijn er interviews met de kunstenaar en met kunstverzamelaar Harry Ruhé te zien, en wordt ingegaan op het ontstaan en de betekenis van het kunstwerk. Al deze video's zijn nu nog steeds te zien op het videokanaal ARTtube.

De Pindakaasvloer beschadigd - statement van de directie

Een niet-oplettende bezoeker liep plots de Pindakaasvloer op... Een hoek van de twee centimeter dikke vloer was beschadigd door voetstappen. Het was de derde persoon die per ongeluk met het hoofd in de wolken rechtdoor liep. Zoals altijd bij het beschadigen van een kunstwerk in het museum is degene die de schade maakt daarvoor verantwoordelijk. Daarvoor bestaat de WA verzekering. Niets nieuws. Stoot u een Dalí om of stapt u op de Pindakaasvloer; per ongeluk beschadigen blijft beschadigen. Of u het kunstwerk nu mooi vindt of niet. En of u het nu een kunstwerk vindt of niet. Bij een kras op andermans auto gaat het er ook niet om wat de auto waard is of dat het gevaarte zich een auto mag noemen; het gaat om de kras.
Gelukkig zijn de kosten bij de pindakaasmisstap een stuk lager. En dat deze toerist dus een rekening ontvangt en hoe laag die rekening dan uitvalt, is dat dan zo belangrijk? In dat geval kijkt Boijmans uit naar vele andere discussies die volkomen onbelangrijk zijn. Want als de weldenkende natie zich zo druk kan maken over pindakaas is het wellicht nog niet zo slecht gesteld met Nederland. Museum Boijmans Van Beuningen is dan ook verheugd dat de algemene kennis over en betrokkenheid bij pindakaas gedurende de maanden van de tentoonstelling zo explosief is toegenomen. Hiermee heeft het museum - nadat iedereen ermee groot is geworden - het hele land aan de pindakaas geholpen en een bijdrage geleverd aan het cultureel erfgoed.