‘Je reist als het ware door de collectie in een tijdmachine, en de overgangen zijn abrupt. Ik hoop hierdoor het oog te scherpen en de geest te prikkelen.’ - Carel Blotkamp
t/m 13 januari 2019
De collectie als tijdmachine
Emeritus hoogleraar en kunstenaar Carel Blotkamp bedacht voor de vaste collectie van Museum Boijmans Van Beuningen een nieuwe indeling waarmee hij bezoekers wil verleiden tot langer kijken. ‘Ik wil slow watching bevorderen.’
Museum Boijmans Van Beuningen bezit een ruime collectie met 150.000 objecten, waaronder een groot aantal werken van internationaal hoog aangeschreven kunstenaars. Van deze vaste collectie, die loopt van circa 1300 tot heden is slechts 8 procent op zaal te zien. Emeritus hoogleraar en kunstenaar Carel Blotkamp heeft voor deze totaal andere opstelling meer dan 500 kunstwerken geselecteerd die zowel de vaste bezoeker als de toerist zal boeien. Het idee achter deze collectieopstelling is dat oude en moderne kunst, bekende en onbekende kunstwerken op een spannende manier met elkaar worden geconfronteerd.
Prikkelen
Blotkamp heeft er als gastconservator voor gekozen terug te keren naar een chronologische opstelling van de werken, maar dan ‘met een twist’: ‘Ik heb de collectie ingedeeld in acht tijdsblokken. Je reist als het ware met een tijdmachine heen en weer door de kunstgeschiedenis. Ik hoop via abrupte overgangen tussen de periodes het oog te scherpen en de geest te prikkelen,’ zegt Blotkamp. Speciale aandacht is er voor inrichting en kleurgebruik: ‘Elke tijdzone krijgt een andere kleur. Licht voor moderne kunst, donkerder voor de oude kunst. De tinten komen allemaal uit het palet van kunstenaar Peter Struycken, dat hij speciaal voor Museum Boijmans Van Beuningen ontwikkelde. Voor de oudste religieuze kunst gebruiken we violet, dat wordt heel mooi.’
Tekenkunst
In deze indeling ligt het accent op kunst van na 1945, met ruim baan voor de meer verborgen delen uit de collectie, zoals tekenkunst en grafiek. De opstelling bevat grote namen als Mark Rothko, Pyke Koch, Anselm Kiefer, Donald Judd en Paul Cézanne, maar ook minder bekende kunstenaars als Suze Robertson en Kees Timmer krijgen aandacht. Blotkamp plaatst met zijn indeling de topstukken van het museum in een nieuw licht én haalt een aantal schatten uit het depot naar zaal. De opzet verleidt de bezoeker om langer stil te staan bij een kunstwerk. Blotkamp: ‘Ik wil de blik niet alleen langer vasthouden, maar het kijken ook intensiveren. Een museumbezoeker kijkt gemiddeld 8 seconden naar een werk, zo is ooit berekend. Mijn missie is geslaagd als ik daar 10 tot 15 seconden van weet te maken.’
Vaste collectie
Bezoekers aan Museum Boijmans Van Beuningen zijn vaak verrast door de rijkdom van de vaste collectie. Deze is ontstaan vanuit de passie van 1.700 particuliere verzamelaars, die in de bijna 170 jaar dat het museum bestaat het ongelooflijke aantal van 50.000 kunstobjecten hebben geschonken. Naast oude schilder- en beeldhouwkunst, moderne, hedendaagse en toegepaste kunst, bezit het museum verzamelingen pre-industriële gebruiksvoorwerpen en industriële vormgeving. De collecties tekeningen en prenten, vroeg-Nederlandse schilderkunst, impressionisme en surrealisme die het museum bezit, worden gerekend tot de wereldtop.
Boijmans Tour
Volg de hoogtepuntentour met achtergrondinformatie bij de kunstwerken en spannende details. Of luister naar De keuze van de conservator waarin gastconservator Carel Blotkamp en conservator oude schilder- en beeldhouwkunst Friso Lammertse met elkaar in gesprek gaan over de kunst. De Boijmans Tour is te huur bij de informatiebalie van het museum of online te bestellen bij uw tickets. De tour is beschikbaar in het Nederlands en Engels.
Om slow watching te bevorderen en de diversiteit van de collectie te laten zien, gaan conservatoren Friso Lammertse en Carel Blotkamp in gesprek over verschillende kunstwerken van De collectie als tijdmachine. Er ontstaat een interessante dialoog tussen twee conservatoren over aandachtig naar kijken naar kunst.
Carel Blotkamp
Carel Blotkamp (Zeist,1945) was van 1982 tot 2007 verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam als hoogleraar kunstgeschiedenis van de nieuwste tijd. Hij publiceerde onder meer over De Stijl en het magisch realisme en schreef monografieën over Piet Mondriaan, Pyke Koch, Ad Dekkers, Carel Visser en Daan van Golden. Als kunstcriticus werkte hij voor Vrij Nederland, NRC Handelsblad en de Volkskrant. Ook stelde hij tentoonstellingen samen, waaronder speciale presentaties van de collectie van het Stedelijk Museum in Amsterdam (Leporello, 2005) en van het Mauritshuis in Den Haag (Dalí ontmoet Vermeer, 2011). Sinds 1967 is Blotkamp actief als kunstenaar. Hij heeft meerdere exposities op zijn naam staan.
Reizende kunstwerken
Regelmatig gaan kunstwerken uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen op reis. De reizende topstukken zijn een visitekaartje van het museum voor miljoenen kunstliefhebbers. Dankzij deze internationale bruiklenen weet het museum in ruil belangrijke werken naar Rotterdam te halen. Hieronder vindt u een selectie van de werken die op reis zijn. Voor een overzicht van alle kunstwerken - ook de reizende - bekijk de collectie online.
