Marieke van Diemen
Beeldend kunstenaar en verzamelaar Marieke van Diemen (3 december 1959) bestudeert de vanzelfsprekendheid van de waarneming in het algemeen en in het museum in het bijzonder. In het verlengde daarvan kijkt zij hoe voorwerpen zich aan ons presenteren. Haar werken spelen een subtiel spel met de conventies van “het tonen”. Autonoom kijken, het kijken uit de macht der gewoonte losweken, zou je het thema kunnen noemen dat al haar werk, ook haar werk in opdracht en fotografie, verbindt. Haar kunst valt samen met de presentatie ervan. Van Diemen woont en werkt in Amsterdam. Haar ontwerp in het depot is The Maze: een driedimensionaal doolhof in het atrium met zwevende vitrines waarin kunstwerken en voorwerpen uit de depots worden getoond.
Het hele maakproces en de plaatsing van de vitrines in het depot zijn te zien in het uitgebreide videoportret dat we van Marieke van Diemen hebben gemaakt. We gaan bij haar langs in haar atelier in Amsterdam, filmen de reis van vitrine 7 en zien hoe de vitrines en al het glaswerk uiteindelijk in het depot worden geplaatst. Het hele project is ook prachtig vastgelegd door fotograaf Aad Hoogendoorn.
Atrium
In het midden van het depot bevindt zich een grote rechthoekige open ruimte, het Atrium, die van de begane grond tot aan het dak van het gebouw loopt. Deze centrale ruimte is 40 meter hoog, 28 meter breed en 6 meter diep. De ruimte wordt doorkruist door zigzagtrappen à la Giovanni Piranesi en er zijn twee glazen liftschachten die de kopse kant van het Atrium afsluiten. Eén schacht is bestemd voor de kunstlift. De andere schacht is onderverdeeld in twee personen liften. Tussen de trappen en liften door, moest een concept bedacht worden om steeds een wisselend deel van de collectie te presenteren. Hiervoor is Marieke van Diemen gevraagd.
The Maze
"Een depot is geen museum. Het depot is geen tentoonstellingsruimte. Een tentoonstelling bezoeken betekent in praktijk veelal het volgen van éen route, bedacht door een curator of kunstenaar, waarlangs je geniet van de tentoonstelling. Je zou dat ‘geregisseerd waarnemen’ kunnen noemen en kun je vergelijken met de plattegrond van een labyrinth, wat gelijkenis vertoond met de huisstijl van Boijmans. Een doolhof is precies het tegenovergestelde. Het kenmerkt zich door talloze verschillende routes die naar eigen inzicht gekozen kunnen worden. Het doolhof werd mijn onderliggend concept voor de vitrines in het Atrium en heb ik vertaald naar een ontwerp: The Maze. Een driedimensionaal doolhof met zwevende vitrines waarin kunstwerken en voorwerpen uit de depots worden geplaatst. In totaal komen er dertien enorme vitrines. Ze variëren in vorm en formaat. Als bezoeker bepaal je zelf je route en loop je zelfs over de kunstwerken heen via een aantal loopbrugvitrines. Alle vitrines zijn gemaakt van glas en stoer staal, de grootste vitrine komt op de zesde verdieping: 6 x 5 x 5 meter. Het volume van de vitrines bij elkaar opgeteld is bij benadering 400 m3."
De inrichting van het depot is momenteel in volle gang en de komende maanden vindt de inhuizing plaats van de collectie, die meer dan 154.000 kunstwerken omvat. In het najaar van '21 opent het depot zijn deuren en kun je het ontwerp van Marieke van Diemen in het echt komen bekijken.
Dragers
Van Diemen verzamelt ‘dragers’: zowel in functionele als in overdrachtelijke zin. Zo is haar West-Germany vazenverzameling uitgegroeid tot een steeds veranderende vazententoonstelling. Vanaf 1950 heeft de Duitse keramische industrie grote aantallen vazen geproduceerd, die in een oneindige hoeveelheid van vormen, kleuren en formaten bestaan. Marieke boog zich over de vraag hoe dit eens zo populaire, typisch industriële massaproduct, opnieuw kan worden getoond en geïnterpreteerd. Een ander werk van Van Diemen is De beeldengalerij (‘Passage II’, 2001-2018) in de Statenpassage van de Tweede Kamer. Ook kunstproject ‘Coloured Matters’ in het Asielzoekers Aanmeldcentrum in Ter Apel staat op haar CV en het Prentenkabinet in Museum Boijmans Van Beuningen is een ontwerp van haar.
Depotinrichting samen met kunstenaars
De buitenkant van Depot Boijmans Van Beuningen ziet er spectaculair uit met de spiegelende façade waarin de hele stad weerspiegelt. De binnenkant wordt net zo spectaculair. Bij de inrichting werkt Boijmans samen met kunstenaars John Körmeling, Marieke van Diemen en Pipilotti Rist. Körmeling ontwerpt het entreegebied en de winkel, Van Diemen The Maze en Rist maakt een lichtkunstwerk dat geprojecteerd wordt aan de buitenzijde van het depot. Het hele maakproces en de plaatsing van de werken in het depot zijn in beeld gebracht met een uitgebreid videoportret van de kunstenaars en fotoalbum van het project. Het inrichtingsproject van Körmeling kun je hier bekijken en op deze pagina vind je een overzicht van alle kunstenaarsprojecten.