Zelfportret

Aanvankelijk werkte de in Rotterdam geboren en getogen Wally Elenbaas als kantoorbediende bij een graanhandelaar. Toen hij in 1929 ten gevolge van de crisis werd ontslagen, besloot hij dan maar als kunstenaar aan de slag te gaan.1 Dit beslissende moment was het begin van Elenbaas' loopbaan als arbeidersfotograaf. Hij fotografeerde straattaferelen en legde de gevolgen van de crisis vast. Een van de weinig overgebleven foto's uit die tijd is 'Fascisme is moord' (1933, afdruk 1997), die is opgenomen is de Stadscollectie. Deze leus had hij samen met anderen op de Delftse Poort in Rotterdam geschreven en vervolgens gefotografeerd. In dezelfde periode werd Elenbaas lid van het Arbeiders-Schrijverscollectief Links Richten. Daar leerde hij collega-kunstenaars Paul Schuitema, Piet Zwart en Dick Elffers kennen. Ook sloot hij zich aan bij de Rotterdamse afdeling van de Vereeniging van Arbeidersfotografen. Schuitema was hiervan secretaris en ook Zwart en Elffers waren lid. De leden maakten foto's met ongewone beeldafsnijdingen en diagonalen en experimenteerden met technieken als fotogram en fotomontage. Dit leverde dynamische composities op. Elenbaas' 'Zelfportret in lens' past in deze stroming, die als Nieuwe Fotografie bekend staat. In plaats van een doorsnee portret te maken, heeft de kunstenaar een foto van zijn eigen spiegelbeeld gemaakt dat meerdere malen is geprojecteerd in de lens van een camera.

Elenbaas staat niet alleen bekend om zijn foto's maar ook om zijn bijdrage aan de kleurengrafiek. Daarnaast vervaardigde hij schilderijen, plastieken en mozaïeken. In 2006 ontving hij de Wolfert van Borselen-penning voor zijn indrukwekkende oeuvre en prominente rol als Rotterdams beeldend kunstenaar.


1 Marsman 2008.