Auteur: Judith Niessen (2012-11-27)
De Antwerpse schilder Pauwels Franck werkte het grootste deel van zijn loopbaan in Venetië, waar hij bekend stond als Paolo Fiammingo.1 Over zijn jeugd weten we niets. In 1561 staat hij ingeschreven in het Antwerpse Lucasgilde. Het is onbekend wanneer Franck naar Italië vetrok. Een reis naar Rome en Florence wordt wel eens vermoed op basis van bepaalde invloeden in zijn werk.2 Tegen 1573 is hij in ieder geval in Venetië en werkzaam in het atelier van Jacopo Tintoretto (1518-1594). Hij schilderde voor Tintoretto landschappen in de achtergrond van diens schilderijen, zoals die voor de kerk van San Rocco. Van 1584 tot 1596 staat de schilder als ‘Paulo Fiamengo’ bij het gilde ingeschreven. Vanaf 1580 werd de Duitse bankier Hans Fugger zijn grootste opdrachtgever. Tot aan 1592 of 1596 schilderde Franck voor Fuggers kasteel in Kirchheim an der Mindel minimaal 32 schilderijen, merendeels reeksen met een vast formaat per schilderij van ca. 160 x 270 cm. Tegen die tijd runde Franck in Venetië een eigen werkplaats. Zijn medewerkers hadden een aanzienlijk aandeel in zijn schilderijen of schilderden replieken van Francks composities.
Zijn reputatie is voornamelijk gebaseerd op zijn landschappen met mythologische, klassieke of allegorische taferelen, die zijn geïnspireerd op het werk van Giorgione. Volgens Carlo Ridolfi (1648) was Franck de beste Vlaamse landschapsschilder die ooit in Venetië werkzaam was geweest.3 Zijn schilderijen waren van invloed op landschapsschilders werkzaam tegen 1600, als Gillis van Coninxloo, Joos de Momper en Paul Bril. Voor zijn schilderijen maakte Franck veelal tekeningen die de compositie in zijn geheel voorbereidde. Slechts enkele studies van figuren uit zijn schilderijen zijn bekend, zoals de Studie van een naakte vrouw met een schaal op de rug gezien in dit museum (inv. nr. I 187). De tekening bereidt een van de figuren voor uit Het gouden tijdperk, een schilderij uit een serie Tijdperken van de mensheid die Franck schilderde voor Fugger.
Noten
1 Deze biografie is gebaseerd op A.J. Martin in Saur vol. 43, 2003, pp. 455-457 en Turner 1996, vol. 11, p. 52.
2 Martin in Saur vol. 43, 2003, p. 455
3 C. Ridolfi, Le meraviglie dell’Arte, Venetië 1648, p. 82 (Ma sopra ogn’altra cosa fù Paolo eccelente nel far de’paesi)