Kabra Blauw – Boris van Berkum

De samenwerking tussen Marian Markelo en Boris van Berkum ontstond twaalf jaar geleden, toen zij Boris uitnodigde om een nieuwe kunstcollectie te ontwikkelen voor de winti. De winti is de religieuze levenswijze van Afrikaanse Surinamers, die ontstond tijdens de slavernij, nadat de Afrikaanse beeldtraditie door plantagehouders werd verboden. In de winti staat de verbondenheid met de voorouders centraal, waarbij de kleuren blauw en wit staan voor de Kabra: de voorouders. Blauw verwijst naar de koninklijke voorouderlijke lijn van West-Afrika, wit symboliseert de dood, reinheid en zuiverheid. In Nederland zijn sinds de zeventiende eeuw op een heel andere manier de kleuren blauw en wit verbonden met een ‘oer-Hollandse’ traditie: Delftsblauw aardewerk, van oorsprong geïnspireerd op Chinees porselein. Door deze blauwwitte tradities samen te brengen in één nieuw pronkobject ontstond Kabra Blauw. Het deksel van de vaas is gebaseerd op een voorouderlijk dansmasker van de Yoruba (Egungun genootschap) uit Nigeria (collectie Afrikamuseum Berg & Dal), terwijl de vaasvorm is ontleend aan een pronkvaas gemaakt in het Delftse pottenbakkersatelier Het Moriaenshooft (1680-1686) uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen.  

Het NiNsee (Nationaal instituut Nederlands Slavernijverleden en erfenis) lanceert het Kabra Blauw zoutvaatje, een miniatuurversie van de grote pronkvazen, als hét aandenken van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 2023-2024. Als winstgevend koloniaal product werd zout op Bonaire, Curaçao en Sint Maarten door tot slaaf gemaakte inheemsen en Afrikanen in grote hoeveelheden gewonnen onder erbarmelijke omstandigheden in de zoutpannen, genaamd de witte hel. In de winkel van Depot Boijmans Van Beuningen zal behalve het Kabra Blauw zoutvaatje ook een herdenkingsspeld te koop zijn. De Kabra Blauw zal ook onderdeel zijn van het nieuwe onderwijsprogramma 'het koloniale object spreekt' dat vanaf komend najaar voor leerlingen van bovenbouw basisschool, voortgezet onderwijs en mbo in het depot te volgen is.

Op 24 juni opent de samenwerkingstentoonstelling [H]erkennen Herbouwen; Wonderkamers van het Rotterdams koloniaal verleden, samengesteld door beeldend kunstenaar en gastcurator patricia kaersenhout. Zij richt onze blik op de koloniale geschiedenis van de stad en de impact ervan aan de hand van de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen en andere museale en archiefverzamelingen van de stad, en persoonlijke levensverhalen van Rotterdammers in samenwerking met Verhalenhuis Belvédère.