Auteur: Judith Niessen (2012-11-27)
Het oeuvre van de Meester van Flémalle is zeer heterogeen van aard.1 De kerngroep bestaat uit enkele voor die tijd progressieve werken: De drie zogenaamde Flémalle-luiken, waaraan de meester zijn noodnaam ontleent en die oorspronkelijk onderdeel vormden van een groot altaarstuk, en het fragment met de Slechte moordenaar uit een Kruisigingstafereel, alle in Frankfurt.2 Daarnaast zijn een aantal van de andere schilderijen toegeschreven aan de meester nog sterk in een veertiende-eeuwse traditie geworteld. Meerdere handen zijn verantwoordelijk voor de groep. Van sommige schilderijen kan worden aangenomen dat ze in ieder geval in dezelfde werkplaats zijn vervaardigd, terwijl dit bij andere schilderijen onwaarschijnlijk lijkt. Hoewel verschillende oplossingen zijn aangedragen voor de identificatie van de schilder of schilders van dit samengestelde oeuvre, valt hierover uiteindelijk weinig met zekerheid te zeggen.
Zo wordt bijvoorbeeld op basis van de stilistische verwantschap van enkele schilderijen met het werk van Rogier van der Weyden (1399/1400-1464) en zijn tijdgenoot Jacques Daret (1401?-na 1468) de Meester van Flémalle door sommigen geïdentificeerd met Robert Campin (Doornik, actief 1406-1445), de leermeester van Rogier en Daret. Geen van de gedocumenteerde werken van deze schilder is echter bewaard gebleven. Een andere suggestie betreft de toeschrijving van sommige schilderijen, zoals die in Frankfurt (de kerngroep) aan de jonge Rogier van der Weyden. Motieven uit werken van de Meester van Flémalle keren regelmatig terug in schilderijen, tekeningen en borduursels gedurende de vijftiende- en het begin van de zestiende eeuw.
Noten
1 Deze biografie is gebaseerd op Sander 1993, p. 87; S. Kemperdick, J. Sander, ‘Introduction’ en ‘The Master of Flémalle, Robert Campin, and Rogier van der Weyden. A résumé’ in: Frankfurt/Berlin 2008, pp. 13-22, 149-158, met historiografie over de meester.
2 Frankfurt am Main, Städelmuseum, inv. nrs. 939, 939A, 939B en 866; Frankfurt/Berlin, nrs. 6, 8, ills.