Een elegant paar

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Specificaties

Titel	Een elegant paar
Materiaal en techniek	Zwart krijt (sporen), pen in bruine inkt, op perkament, kaderlijnen met de pen in zwarte inkt
Objectsoort	Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie	Dit object is in het depot

Afmetingen	Hoogte 172 mm Breedte 132 mm
Makers	Tekenaar: Anoniem Naar: Lucas van Leyden
Inventarisnummer	N 27 (PK)
Credits	Bruikleen Stichting Museum Boijmans Van Beuningen (voormalige collectie Koenigs), 1940
Collectie	Tekeningen & Prenten
Verwervingsdatum	1940
Vervaardigingsdatum	in circa 1600
Signatuur	geen
Watermerk	geen (perkament)
Inscripties	'L' (rechtsonder, in pen in zwarte inkt), '2189 hzg' (verso, linksonder, in potlood), 'P[..]' (verso, rechtsboven, in rood krijt), 'L 5' (verso, middenonder, in potlood)
Verzamelaar	Franz Koenigs
Merkteken	F.W. Koenigs (L.1023a)
Tentoonstellingen	geen
Onderzoek	Toon onderzoek Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw
Literatuur	Collection Catalogue 2012 (online)
Materiaal	Perkament > Huid > Dierlijk materiaal > Organisch materiaal > Materiaal > Materiaal en techniek Zwart krijt > Krijt > Kunstenaarsmateriaal > Materiaal > Materiaal en techniek Bruine inkt > Inkt > Kunstenaarsmateriaal > Materiaal > Materiaal en techniek Pen > Kunstenaarsmateriaal > Materiaal > Materiaal en techniek
Object	Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Geografische herkomst	Noordelijke Nederlanden > Nederlanden > West-Europa > Europa

Entry bestandscatalogus Vroeg Nederlandse tekeningen uit de 15e en 16e eeuw

Auteur: Judith Niessen

Dit elegante paar is gekopieerd uit De dans van Maria Magdalena, een gravure van Lucas van Leyden uit 1519 (afb. 1).¹ Deze prent laat het wereldse leven van Maria Magdalena zien voordat zij door Christus werd bekeerd, een geliefd thema in eigentijdse religieuze toneelstukken.² In de voorgrond danst Maria Magdalena met een man op de muziek van een trommelaar en een fluitspeler. Om haar heen staan en liggen minnende en pratende mensen. In het middengedeelte is de vrouwelijke heilige te paard gedurende de hertenjacht afgebeeld. Haar latere bekering wordt alleen duidelijk door haar hemelvaart in de achtergrond, en het aureool waarmee ze in elke scene is afgebeeld. Het dansende paar in deze tekening is nauwkeurig van Lucas’ prent overgenomen en heeft dezelfde afmetingen. Alleen het aureool bij Maria Magdalena is achterwege gelaten, waardoor elke verwijzing naar de heilige verdwenen is.

De maker probeerde de techniek van de gravure na te bootsen door de arceringen vrijwel exact na te tekenenen. Getekende kopieën naar gravures van Lucas waren rond 1600 zeer populair. Kunstenaars als Hendrik Hondius, Hendrick Goudt en Johannes en Hieronymus Wierix kopieerden in tekeningen of gravures zeldzame en kostbare prenten van de Leidse kunstenaar. Dit gebeurde zowel in opdracht van verzamelaars als voor de vrije markt. Zo vulde Hondius enkele lacunes in de collectie van Johannes Uyttenbogaert, voor wie hij de prenten van Lucas van Leyden verzamelde, aan met getekende kopieën van zijn hand. De gegraveerde en getekende kopieën van de gebroeders Wierix en Hendrick Goudt waren daarentegen vermoedelijk bedoeld voor de vrije markt.³ Het was blijkbaar een techniek om trots op te zijn: de tekeningen zijn vaak op perkament uitgevoerd en werden zelfs voorzien van een signatuur van de kopiïst. In tegenstelling tot de meeste van deze tekeningen naar Lucas, nam de maker van dit blad slechts een deel van de compositie over. Desondanks past de voorstelling binnen deze traditie van getekende kopieën naar prenten en moet het rond dezelfde tijd, circa 1600 gedateerd worden.

Lucas van Leyden. The dance of Mary Magdalene, 1519. Amsterdam, Rijksmuseum, inv. no. RP-P-OB-1706

Noten

¹ New Hollstein 1996, nr. 122.

² Amsterdam 1978, pp. 39-40. Veldman in Leiden 2011, nr. 63.

³ Cornelis/Filedt Kok 1998, pp. 41-54, esp. p. 45-46; Van Ruyven-Zeman 2004, p. 246. Voorbeelden van kopieën naar Lucas van aan Hendrik Hondius zijn ondermeer in Amsterdam, Rijksprentenkabinet, Rustende Pelgrimsfamilie, inv. nr. 00:161, naar New Hollstein 1996, nr. 39 en Abraham verstoot Hagar en Ismaël, inv. nr. 00:165. Schapelhouman 1987, nrs. 35-36, ill., naar New Hollstein 1996, nr. 17; De afscheidskus, perkament, Parijs, Fondation Custodia, coll. Frits Lugt, inv. nr. 9648. Cornelis/Filedt Kok 1998, ill. 34, naar New Hollstein, nr. 145a; Johannes Wierix, Een jongeman met een schedel, perkament, Oxford, Ashmolean Museum, inv. nr. 99. Parker 1938, nr. 99, naar New Hollstein, nr. 174; Hendrick Goudt, Virgillius in de mand, perkament, Amsterdam, Rijksmuseum, inv. nr. RP-T-1964-37. Schapelhouman/Schatborn 1998, nr. 119, ill., naar New Hollstein 1996, nr. 136.

Toon onderzoek Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw

Toon catalogustekst Verberg catalogustekst