:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top
Jonah Thrown Overboard

Ask anything

Loading...

Thank you. Your question has been submitted.

Unfortunately something has gone wrong while sending your question. Please try again.

Request high-res image

More information

Specifications

Title Jonah Thrown Overboard
Material and technique Pen and brush and brown and gray ink, gray wash, corrected with white
Object type
Drawing > Two-dimensional object > Art object
Location This object is in storage
Dimensions Height 214 mm
Width 135 mm
Artists Draughtsman: Anoniem
Circle of: Pieter Coecke van Aelst (I)
Previously attributed to: Jan Gossart
Accession number N 134 (PK)
Credits Loan Stichting Museum Boijmans Van Beuningen (former Koenigs collection), 1940
Department Drawings & Prints
Acquisition date 1940
Creation date in circa 1540-1550
Signature none
Watermark none (vH, 5P)
Condition foxing, discoloration, fold at upper left, creases, surface dirt
Inscriptions 'porbus' (at lower right, in pencil), 'N 154; fl(?) 92' (verso, in pencild)
Collector Collector / Franz Koenigs
Mark unknown mark (blind stamp), F.W. Koenigs (L.1023a)
Provenance Franz W. Koenigs (1881-1941), Haarlem; on loan to the museum, 1935-1940; purchased with the Koenigs collection by D.G. van Beuningen (1871-1955), Rotterdam and presented to the Stichting Museum Boymans, 1940; on loan to the museum since 1940
Exhibitions none
Research Show research Netherlandish Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries
Literature Baldass 1937, p. 51 (Jan Gossaert); Van Gelder 1942, p. 10, n. 1; Wescher 1949, p. 264; Folie 1951, p. 78, n. 14 (anonymous); Judson 1970, p. 38 (Pieter Pourbus?); Unger 1991, p. 86 (Pieter Pourbus?); New York/ London 2010, p. 102, n. 79 (rejected Jan Gossaert)
Material
Object
Technique
Grey wash > Washing > Wash > Drawing technique > Technique > Material and technique
Geographical origin The Netherlands > Western Europe > Europe

Do you have corrections or additional information about this work? Please, send us a message

Entry catalogue Netherlandish Drawings of the 15th and 16th Centuries.

Author: Judith Niessen

This description is currently only available in Dutch.

Deze tekening van de profeet Jonas, overboord gegooid door zijn medereizigers en opgegeten door de walvis, werd lange tijd aan Jan Gossaert toegeschreven en rond 1520 gedateerd. De tekening lijkt echter iets later vervaardigd, zoals blijkt uit de open tekenwijze met weinig arceringen die dichter bij Antwerpse kunstenaars staat die in de jaren 1540-50 actief waren. Met de tekenstijl van Pieter Pourbus, zoals een voormalige eigenaar van de tekening suggereerde op het blad, heeft de tekening weinig van doen. Eerder komt de stijl overeen met Pieter Coecke van Aelst, die in een vertellende trant met duidelijke contouren een bijbelse gebeurtenis goed uiteen wist te zetten. Meer specifiek lijkt de man die links van Jonas verschrikt omhoog kijkt, sprekend op een van de beulen die rechts achter Christus staat op Coecke’s getekende Doornenkroning in New York.1 De figuren zijn hier echter wat grover getekend dan we gewend zijn van Coecke van Aelst. In bepaalde opzichten oogt het geheel bovendien stijver dan de tekeningen van Coecke. Vermoedelijk is de tekening van een maker uit de omgeving van de Antwerpse meester.

De schouder van de figuur rechts naast Jonas, die doorloopt achter de wand van het schip en in loodwit wird gecorrigeerd, suggereert dat de het schip rondom de figuren werd getekend. Ook het gerommel van lijnen onder de linkerarm van deze figuur wijst in dezelfde richting. Het schip zelf is gefantaseerd en wellicht gebaseerd op gegraveerde voorbeelden van een zogenaamd rondschip, zoals we die kennen van bijvoorbeeld de monogrammist WA.2

De tekenaar volgde de beeldtraditie in de weergave van dit oudtestamentische verhaal, waarbij Jonas, gestimuleerd door zijn medereizigers, overboord duikt (Jona 1:15). Op vergelijkbare wijze is hij afgebeeld in een houtsnede van Jan Swart van Groningen voor een Antwerpse bijbel, die rond 1528/31 werd uitgegeven door Willem Vosterman.3 De walvis is in deze tekening niet aanwezig, wat doet vermoeden dat het blad aan de linkerzijde iets is ingekort. Het had in ieder geval tot gevolg dat Lütjens in zijn inventarisboek van de collectie Koenigs het onderwerp niet herkende en het noteerde als ’Christus und die Jünger auf dem Meer’. De suggestie van Van Gelder dat het hier een ontwerp voor een venster betreft, is gezien de tekenstijl met duidelijke contouren, aannemelijk.4 Mogelijk maakte dit ruitje dan deel uit in een reeks van voorstellingen over de profeet Jonas, waarbij het moment dat Jonas weer werd uitgespuugd door de walvis ongetwijfeld ook verbeeld was.

Footnotes

1 New York, The Morgan Library & Museum, inv. nr. 1967.11. Met dank aan Stijn Alsteens die wees op deze gelijkenis. Twee tekeningen van Pieter Coecke van Aelst in Museum Boijmans van Beuningen, inv. nrs. 1958 T 9 en 1958 T 10, die uit dezelfde reeks afkomstig zijn als deze Doornenkroning.

2 Dat het schip vermoedelijk is gefantaseerd is een mondelinge suggestie van Ron Brand (Maritiem Museum, Rotterdam) aan de auteur, 27 september 2012. Unger ziet duidelijk realistische aspecten aan het schip. Unger 1991, p. 86. Houtsnede Monogrammist WA: Hollstein XII, 1955, p. 221, nr. L. 36.

3 Boek van de profeet Jonas in het nieuwe testament, De Bible Tgeheele Oude ende Nieuwe Testament, 1528/1531 KB, KW 225 F 13, folio. 84. Hollstein XXIX, 1984, p. 119, nr. 84; Judson 1970, ill. 98.

4 Van Gelder 1942, p. 10, n. 1.

Show research Netherlandish Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries
Show catalogue entry Hide catalogue entry

All about the artist