Virgin and Child with Two Musician Angels

Thank you. Your question has been submitted.

Unfortunately something has gone wrong while sending your question. Please try again.

Request high-res image

Specifications

Title	Virgin and Child with Two Musician Angels
Material and technique	Pen and black ink, heightened with white, on brown prepared paper
Object type	Drawing > Two-dimensional object > Art object
Location	This object is in storage

Dimensions	Height 109 mm Width 132 mm
Artists	Draughtsman: Anoniem
Accession number	N 79 (PK)
Credits	Loan Stichting Museum Boijmans Van Beuningen (former Koenigs collection), 1940
Department	Drawings & Prints
Acquisition date	1940
Creation date	in circa 1520
Signature	none
Watermark	none (vH, 7P, very fine)
Condition	small tear in the lower right corner
Inscriptions	none
Collector	Collector / Franz Koenigs
Mark	K.E. von Liphart (L.1687), R. von Liphart (L.1758), Rodrigues (L.897), F.W. Koenigs (L.1023a)
Provenance	Karl Eduard von Liphart (1808-1891), Dorpat/Bonn/Florence; his grandson Reinhold von Liphart (1864-1940), Dorpat; Eugène Rodrigues (1853-1928), Paris, with the rest of his collection to dealer Frederik Muller, Amsterdam, 1920, with the rest of the Rodrigues collection to Mr. A.W. Volz, The Hague, by whom sold (‘Collection R…’), Amsterdam (Muller), 12-13 July 1921, no. 172 (Antwerp manierist, ca. 1520); Franz W. Koenigs (1881-1941), Haarlem (L. 1023a), 1921; on loan to the museum, 1935-1940; purchased with the Koenigs collection by Daniel George van Beuningen (1871-1955), Rotterdam and presented to the Stichting Museum Boymans, 1940; on loan to the museum since 1940
Research	Show research Netherlandish Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries
Material	Paper > Vegetable material > Organic material > Material > Material and technique Black ink > Ink > Artist's material > Material > Material and technique Pen > Artist's material > Material > Material and technique
Object	Drawing > Two-dimensional object > Art object
Technique	Prepare > Prepared > Shaping techniques > General technique > Technique > Material and technique Prepare > Prepared > Shaping techniques > General technique > Technique > Material and technique Highlight > Painting technique > Technique > Material and technique
Geographical origin	Southern Netherlands > The Netherlands > Western Europe > Europe
Place of manufacture	Antwerp > Belgium > Western Europe > Europe

Entry catalogue Netherlandish Drawings of the 15th and 16th Centuries.

Author: Ariane van Suchtelen

This description is currently only available in Dutch.

Maria zit met het Christuskind op haar troon, als koningin van de hemel. Zij is weergegeven met haar kroon op het hoofd, haar ogen zijn geloken en zij wordt geflankeerd door twee musicerende engelen. Het kind in haar armen strekt zijn armpje uit naar de luitspelende engel rechts. De kleine tekening is waarschijnlijk uit een groter studieblad geknipt waarop nog meer motieven waren getekend. Dit blijkt uit een losstaand architectuurfragment rechts boven Maria en een afgesneden restant van een ander motief langs de rechterrand, elementen die niets met de voorstelling te maken lijken te hebben. Het blad is uitgevoerd in de clair-obscur of chiaroscuro-techniek waarbij de kunstenaar met zwart en wit tekende op in bruin gewassen papier. Daarbij tekende hij een levendig patroon van arceringen. Door afwisselend met wit en zwart te tekenen heeft de kunstenaar het van links vallende licht gesuggereerd. Het tekenen in clair-obscur – waarmee in drie kleurniveaus een grote mate van plasticiteit kan worden bereikt – was waarschijnlijk ontwikkeld door vijftiende-eeuwse Florentijnse meesters zoals Filippo Lippi (1406-1469). In de Nederlanden werd de techniek voor het eerst toegepast door Hugo van der Goes (ca. 1440-1482),¹ waarna het in de vroege zestiende eeuw populair werd bij Antwerpse kunstenaars, onder andere voor het ontwerpen van glasruitjes.²

De trefzekere tekentrant van het hier besproken blad – zonder aarzelingen of correcties – doet vermoeden dat het om een kopie gaat, uitgevoerd op papier dat zo dun is dat de voorstelling aan de achterzijde doorschemert. Over de toeschrijving van de tekening valt niet veel met zekerheid te zeggen, behalve dat de tekenaar gezocht lijkt te moeten worden in kringen van Antwerpse maniëristen. Van den Brink heeft een mogelijk verband met de Meester van de Antwerpse Aanbidding gesuggereerd, bijvoorbeeld in het gezichtstype van Maria.³ Een tekening als deze behoorde tot de voorraad voorbeelden en ontwerpen die elk schildersatelier tot zijn beschikking had, om uit te putten bij het vervaardigen van altaarstukken of andere kunstwerken.

Footnotes

¹ Antwerpen 2002, pp. 123-126 en nrs. 30 en 31; Buck 2003; T. Ketelsen in Dresden 2005, nrs. 23, 24 en 51.

² Van den Brink 2004, p. 171 en passim. Vergelijk wat betreft techniek en uitvoering, bijvoorbeeld: anoniem Antwerpen, Lot en zijn dochters, Berlijn, Kupferstichkabinett: Bock/Rosenberg 1930, p. 61, inv.nr. 12049.

³ Ongepubliceerde aantekeningen van P. van den Brink, d.d. 17 september 2003.

Show research Netherlandish Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries

Show catalogue entry Hide catalogue entry