Oog voor het kleine - Miniatuur tinnen gebruiksvoorwerpen 1300-1900. Collectie Diana Mertens

De blik van Diana Mertens

De collectie is afkomstig van de Antwerpse oogchirurg Diana Mertens, die vanaf de jaren zestig in het Rotterdamse Oogziekenhuis werkte en bekend werd als de eerste vrouwelijke netvlieschirurg ter wereld. Met dezelfde precisie en toewijding, die haar medische werk kenmerkten, verzamelde ze miniaturen van loodtin. In deze zorgvuldig opgebouwde collectie zag zij niet alleen de schoonheid van het ambacht, maar ook het verhaal van het alledaagse leven in het klein. Mertens vertrouwt haar verzameling als toekomstig legaat toe aan Museum Boijmans Van Beuningen. 

Spelen en leren

De tentoonstelling toont hoe deze miniaturen eeuwenlang een rol speelden in opvoeding en spel. Prenten en schilderijen van zeventiende-eeuwse kunstenaars, zoals Adriaen van de Venne en Hendrick Sorgh laten zien hoe kinderen met poppengoed en miniatuur gereedschap en wapens het gedrag van volwassenen naspelen. Zo weerspiegelen deze voorwerpen niet alleen huiselijke activiteiten, maar tonen ook de genderrollen en maatschappelijke idealen van hun tijd. 

Vakmanschap in lood en tin

Achter elk miniatuur schuilt ook het werk van een ambachtsman. Tinnegieters gebruikten leistenen gietmallen om miniatuurversies te maken van ‘volwassen’ huisraad, dat we behalve in materiële vorm ook in schilderijen van bijvoorbeeld de Amsterdamse zestiende-eeuwse schilder Pieter Aertsen terugzien. In de tentoonstelling is een leistenen gietmal uit die tijd te zien, met bijpassende loodtinnen miniaturen. De vergelijking tussen de kleine en grote versies van objecten, een vetvanger, een krukje, een schenkkannetje, onthult de zorgvuldigheid waarmee deze makers hun levensechte huisraadmodellen navolgden. 

Een nieuw perspectief op het alledaagse

De miniaturen van Diana Mertens bieden onderzoekers en bezoekers nieuwe mogelijkheden om te kijken naar historische vormgeving, huisraad, kinderspel en huiselijkheid door de eeuwen heen. Wat ooit kinderspeelgoed en poppengoed was, is nu een waardevolle sleutel tot het begrijpen van onze cultuurgeschiedenis. 

Spelen met conservator Pre-industriële vormgeving Alexandra van Dongen

Iedere miniatuur in deze collectie is een heel kleine versie van een gebruiksvoorwerp. Kinderen speelden er mee als poppengoed en vandaag leren wij via deze miniaturen over de inrichting van huizen door de eeuwen heen. Ontdek de eeuwenoude huisraad in miniatuur en kom spelen met de geschiedenis in het klein. 

Conservator Alexandra van Dongen is op zaal aanwezig om uitleg te geven en het speelgoed met je te ontdekken. Speel je mee?

2025: 10 december | 13:00-16:00 | op inloop 
2026: 14 januari, 11 februari en 4 maart | 13:00-16:00 | op inloop