Het Visioen van Constantijn de Grote

Auteur: Judith Niessen

Deze tekening behoort, samen met inv. nrs. MB 1774, MB 1775, MB 1776, MB 1783, MB 1784, MB 1785 tot een groep van zeven tekeningen die gebeurtenissen uit het leven van beroemde keizers uitbeelden. Zie voor de toeschrijving en iconografie van de gehele groep inv. nrs. MB 1774.

De beroemde legende van het visioen van keizer Constantijn de Grote, waardoor deze zich bekeerde tot het Christelijke geloof is door de eeuwen heen veelvuldig uitgebeeld. Het is opgenomen in de beschrijving van zijn leven door zijn raadsman Eusebius.¹ Aan de vooravond van de beslissende slag om Rome tegen zijn aartsrivaal keizer Maxentius in 312, verscheen in een droom een engel aan Constantijn die hem het Kruis toonde en de woorden sprak: ‘Onder dit teken zult u overwinnen’ (In hoc signo vinces). De volgende dag verving hij het embleem van zijn manschappen door een kruis of het chi ro teken en hij won vervolgens de slag om de Milvische brug. Maxentius kwam daarbij om, zoals te zien is in een andere tekening uit deze groep, inv. nr. MB 1776.  Voortaan was Constantijn alleenheerser over het westelijke deel van het Romeinse rijk. In deze tekening vindt het visioen kort voor de stijd zelf plaats en niet in een droom. De manschappen staan al klaar bij de Milvische brug om de strijd in te gaan.

Nog twee tekeningen uit deze groep, met afwijkende maten, beelden episodes uit de geschiedenis van Constantijn af. Het zijn De dood van Maxentius, inv. nr. MB 1776 en De stichting van Constantinopel inv. nr. MB 1775.