:host { --enviso-primary-color: #FF8A21; --enviso-secondary-color: #FF8A21; font-family: 'boijmans-font', Arial, Helvetica,sans-serif; } .enviso-basket-button-wrapper { position: relative; top: 5px; } .enviso-btn { font-size: 22px; } .enviso-basket-button-items-amount { font-size: 12px; line-height: 1; background: #F18700; color: white; border-radius: 50%; width: 24px; height: 24px; min-width: 0; display: flex; align-items: center; justify-content: center; text-align: center; font-weight: bold; padding: 0; top: -13px; right: -12px; } .enviso-dialog-content { overflow: auto; } Previous Next Facebook Instagram Twitter Pinterest Tiktok Linkedin Back to top
Le poison (Het gif)

Le poison (Het gif)

René Magritte (in 1939)

Vraag maar raak

Laden...

Bedankt, je vraag is verzonden.

Helaas, er is iets mis gegaan met het verzenden van je vraag. Probeer het aub nog eens.

High-res beeldmateriaal aanvragen

Meer informatie

Specificaties

Titel Le poison (Het gif)
Materiaal en techniek Gouache op papier
Objectsoort
Tekening > Tweedimensionaal object > Kunstvoorwerp
Locatie Dit object is in het depot
Afmetingen Hoogte 33,5 cm
Breedte 40,7 cm
Makers Kunstenaar: René Magritte
Inventarisnummer 2943 (MK)
Credits Aankoop 1977
Collectie Moderne Kunst
Verwervingsdatum 1977
Vervaardigingsdatum in 1939
Signatuur rechtsboven: Magritte
Herkomst Edward James, Chichester 1939-1964; Edward James Foundation, Chichester 1964-1977
Tentoonstellingen René Magritte, Brussel (Palais des Beaux-Arts) 13.05.1939 – 24.05.1939 Magritte: A Retrospective Loan Exhibition, Londen (Marlborough Fine Art) 01.10.1973 – 01.11.1973 Surrealisme uit de ‘Collectie Nederland’, Rotterdam (Kunsthal Rotterdam) 15.06.1996 – 15.09.1996 Edward James: A Surreal Life, Brighton (Royal Pavilion Brighton and Hove) 25.04.1998 – 26.07.1998 Kurashiki 1998/11/14 - 1998/12/23; Tokyo 1998/07/30 - 1998/08/31; Fukuoka (Japan) 1998/10/07 - 1998/10/29; Kurashiki (Japan) 1998/11/14 -1998/12/23; Tokyo 1999/02/18 -1999/03/07; Sakuara (Japan) 1999/04/22 -1999/05/30; Gent 1999/07/17 - 1999/10/17 In the Rough: Images of Nature through the Ages in the Collection of the Boijmans Van Beuningen Museum, Porto (Fundação de Serralves) 13.01.2001 – 01.04.2001 Voici Magritte: gouaches, collages, tekeningen, studies, schilderijen, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 02.09.2006 – 03.12.2006 La ville magique, Lille (LaM Museum) 19.09.2012 – 13.01.2013 Surreal Encounters: Collecting the Marvellous. Dalí, Ernst, Magritte and Miró from the Collections of Edward James, Roland Penrose, Gabrielle Keiller and Ulla and Heiner Pietzsch, Edinburgh (Scottish National Gallery of Modern Art) 04.06.2016 – 11.09.2016, Dalí, Ernst, Miró, Magritte… Surreale Begegnungen aus den Sammlungen Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller, Ulla und Heiner Pietzsch, Hamburg (Hamburger Kunsthalle) 07.10.2016 – 22.01.2017, Gek van surrealisme. Dalí, Ernst, Magritte, Miró… uit de collecties van Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller en Ulla en Heiner Pietzsch, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 11.02.2017 – 28.05.2017
Interne tentoonstellingen TEFAF - Collecting Collectors (2016)
Gek van surrealisme (2017)
Externe tentoonstellingen De Melancholieke Metropool: stadsbeelden tussen magie en realisme, 1925-1950 (2013)
The Magical City (2012)
Surreal Encounters - Collecting the Marvellous (2016)
Dalí, Ernst, Miró, Magritte... (2016)
Dal nulla al sogno (2018)
Surrealist Art - Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2021)
A Surreal Shock – Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2021)
A Surreal Shock. Masterpieces from Museum Boijmans Van Beuningen (2023)
Dalí, Magritte, Man Ray and Surrealism. Highlights from Museum Boijmans Van Beuningen (2023)
Only the Marvelous is Beautiful (2022)
Onderzoek Toon onderzoek Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen
Literatuur A.M. Hammacher, René Magritte, New York 1973, p. 130 L. Scutenaire, E. Langui, Magritte. Retrospective Loan Exhibition, tent.cat. Londen (Marlborough Fine Art), 1973, p. 42 (vermeld als La bonne avonture), cat.nr. 42 D. Sylvester, S. Whitfield, M Raeburn, René Magritte, catalogue raisonné, vol. IV, Gouaches, Temperas, Watercolours and Papiers Collés 1918-1967, Antwerpen 1994, p. 33, cat.nr. 1142 S. van Kampen-Prein (red.), Gek van surrealisme. Dalí, Ernst, Magritte, Miró… uit de collecties van Roland Penrose, Edward James, Gabrielle Keiller en Ulla en Heiner Pietzsch, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2017, pp. 195, 199, cat.nr. 68 Een droomcollectie, tent.cat. Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), 2017, cat.nr. 66
Materiaal
Object
Techniek
Gouache > Tekentechniek > Techniek > Materiaal en techniek
Geografische herkomst België > West-Europa > Europa

Entry bestandscatalogus Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen

Auteur: Marijke Peyser

Max Ernst, 'Day and Night', 1941-1942, olieverf op doek, 112,4 x 146,1 cm. Houston, The Menil Collection

Le poison is de aanzet tot een serie werken die bekend staat als L’empire des lumières (Het rijk der lichten). De gouache verbeeldt silhouetten van huizen met verlichte vensters. De maan schijnt en de sterren fonkelen tegen de gevels, maar tegelijkertijd is de hemel licht, als overdag. Het gelijktijdig weergeven van dag en nacht, met een lichtblauwe hemel en donkere gevels die door kunstlicht zichtbaar zijn, zal de schilder lange tijd inspireren. In een periode van ruim tien jaar (eind jaren veertig tot begin jaren zestig) maakt René Magritte variaties op dit thema in maar liefst zeventien olieverfschilderijen en tien gouaches.

In 1956 vertelt Magritte tijdens een televisieuitzending: ‘Bij een schilderij gaat het om een idee van iets dat zichtbaar kan worden door mijn schilderen. Het idee wordt niet zichtbaar op het schilderij; een idee is met de ogen niet te zien. Wat de schilder in een schilderij verbeeldt, is datgene wat de ogen kunnen zien, het ding of de dingen waarvoor hij het idee gehad moet hebben. In L’empire des lumières is dat een nachtelijk landschap en een lucht zoals we die overdag kunnen zien. […] Het oproepen van de nacht en de dag heeft, denk ik, het vermogen ons te verbazen, te betoveren. Dat vermogen noem ik: de poëzie.’[1] In zijn werk streeft Magritte ernaar om de werkelijkheid in twijfel te trekken, juist door uit te gaan van de werkelijkheid. Het uitgangspunt van de serie L’empire des lumières is het tegenover elkaar zetten van reële uitersten die elkaar weliswaar verdragen, maar een unheimische atmosfeer scheppen. In de serie verwijst hij ook naar andere surrealistische schrijvers en kunstenaars, zoals André Breton en Max Ernst.[2] De invloed van Breton blijkt uit een passage van de voordracht die Magritte in 1937 in Londen houdt. Hij laat aan de hand van een korte tekst van Breton zien dat een beeld een woord kan vervangen.[3] De tekst luidt: ‘Si seulement […]’, maar wordt ten behoeve van het Engelse publiek vrij vertaald in: ‘If only the sun would shine tonight’, waarbij het woord ‘sun’ kan worden vervangen door een tekening van een zon.[4] ‘Si seulement’ zijn de eerste woorden van Bretons gedicht L’aigrette in de dichtbundel Claire de terre (1923). Bretons dichterlijk verlangen naar de eenwording van dag en nacht wordt weerspiegeld in Magritte’s werken uit de serie L’empire des lumières. De invloed van Ernst daarentegen blijkt uit de tegenstelling van dag en nacht, die omgekeerd ook aanwezig is op Ernsts Day and Night (1941-1942).

In een ongedateerde brief aan de bevriende kunstenares Suzi Gablik schrijft Magritte over een ‘probleem’ dat hem wel vaker parten speelt: het vinden van de juiste titel. Een vriend had de titel Le salon de Dieu (De ontvangstkamer van God) voorgesteld voor werken in de serie L’empire des lumières. Magritte verwerpt dit voorstel en geeft als voornaamste reden dat het absoluut verboden is ook maar iets over God te zeggen. Hij voegt daaraan toe dat hij wel kan denken aan een zonovergoten landschap met een nachtelijke lucht, maar dat het alleen mogelijk is die gedachte in verf te verbeelden als men God is. De laatste woorden van deze brief luiden: ‘Wachtende tot het zover is, heb ik dit project maar opgegeven’.[5]

 

Noten

[1] Magritte/Blavier 1979, pp. 422-423. De televisieuitzending, die deel uitmaakt van de serie Arts, sciences et lettres de Belgique werd op 13 juni 1956 uitgezonden.

[2] Allmer 2009, p. 108.

[3] Idem, p. 90.

[4] Magritte/Blavier 1979, p. 96.

[5] Idem, p. 423.

Toon onderzoek Een droomcollectie - Surrealisme in Museum Boijmans Van Beuningen
Toon catalogustekst Verberg catalogustekst

Alles over de maker

René Magritte

Lessen 1898 - Schaarbeek 1967

René Magritte studeerde aan de Academie des Beaux-Arts te Brussel. Hij begon als patroontekenaar bij een tapijtfabriek en met het ontwerpen van reclameaffiches...

Bekijk het volledige profiel